DSC05049

>rp? J. Kochanowski.    oprać. J **cic. Wrocław rcso (^ac Traszi

HN / 3 (be. u stępu)

l \\\l\

V». VI'Ml NI V NA I ViOt OW I

Są,- i m    .    ‘ ' J*tO\\

„Gtuwąj, ciuwąj. a nic Ic2y*...

„;,v sw it. wartow mk wzywał do pracy I modlitwy. R_cj w\kor/vstUMC pobudkę sttfźowską, jręc/me kontynuuje jej _poc; _lvjL. w\ kor/\ stujc też rzadką* ale charakterystyczną strofę trój. ucinonm " uklad/ie 8a. 8a i 7a. Dopisuje więc do przyśpiewki iej j |!\ n ciąg. pr/v czyni nie chodzi o to. by tylko literacko p_r/e. £H5ćp0lWC zaxu>ł.inic \N pieśni znajdziemy przekaz relig,, ,in zu lą/am tematycznie / tradycją wielkanocną⁹*.

f\vząw>/v v\l strofy drugiej następuje zmiana adresata, natomiast w \ powiedź podmiotu lirycznego w formie ..my*' wskazuje. ZC słowa wypow tada się w imieniu ludzkiej zbiorowości. Do Boga. źródła światła, kierowana jest prośba o oświecenie ciemności, ale mc tylko rzeczywistych mroków nocy: ciemność utożsamiana jest również ze złem 1 grzechem. Przeciwstawienie dobra i zła (ha — icncł*ve) ma źródło biblijne (Dz 26.18). często wykorzystywali c zwłaszcza pisarze średniowieczni. Z kolei otwieranie się nieba 1 narodzenie światłości należy do typowego obrazowania kolędowego.

Noc aeitooty tr/ecici 10 stan. w którym znajdowała się ludzkość po grzechu Adama. Przyjście na św iat Syna Pańskiego, Jego mę-.-nskaŚHBWĆ 1 zmartwychwstanie wyzwoliło człowieka od władzy szatańskiej 1 zmazało u m> (strofy 6 i 7) — nastał symboliczny dzień Przemiana nocy w dzień przypomina to zdarzenie, a noc jest czasem odpoczynku (strofa 8). W utworze wraz z podziękowaniem za sen. kicane sic tr/> prośby o dobry dzień, ośw iccenic ciemności 1 błogosławieństwo Strofy druga i przedostatnia poprzez identyczne rymy 1 radości - światłości ciemności) i paralelnątreść kunsztownie wlążą się zc sobą. tworząc pierścień.

KI "TfTlłOStlC^-I 1969 i nasi..

.JHJSTYI.I A*

LXXXV

, baczenie i zarazem wyodrębnienie cytatu-przyśpiew-^P0A R,-,a ma podwójną strukturę (tekst cudzy - tekst wlas-

^k' “ mmiast obwieszczenie świtu i pobudka oraz wykorzystanie _ny). mm • • _tencbrae p_0ZWala widzieć podwójny sens nastania

mCegodnia- Pieśń spełnia zatem funkcję praktyczną i posiada za-

rizcni wymiar religijny.

W hejnale Reja nie znajdziemy siadów myśli reformacyjnej.

, | ._zyk utworu wskazywałby raczej na nawiązanie do tradycyjnej surowej i skupionej hymnodii katolickiej. Wprawdzie pieśń została wydrukowana przed 1559 r. (w tym roku ukazały się dwa kancjonały reformacyjne: Seklucjana i Groickiego. w których została przedrukowana), ale powstać musiała już w latach czterdziestych. czyli prawdopodobnie na etapie religijnych poszukiwań

autora.

7. Hejnałem pozostaje w związku inna pieśń Reja. wieczorna Chrisie. qui lux es et dies rozpoczynająca się od słów:

Krysie, dniu naszej światłości.

Nocne odkrywasz ciemności.

Za światłość Cię prawą znamy.

Gdy twej nauki słuchamy.

Utwór ten jest przekładem średniowiecznego, łacińskiego hymnu. a oba utwory Okszyca prawdopodobnie powstały w tym samy™ czasie, stanowią bowiem uzupełniającą się parę. Chrystus, nazywany w Hejnale „Rozmnożyćiclem światłości” i „Wierną światłością", oświecającą „nasze ciemności”, w pieśni wieczornej staje się „dniem naszej światłości". W zamyśle Reja jedna pieśń otwierałaby, a druga zamykała dzień prawego chrześ-cijanina.

Po^nT"f/^Św^^{h SlÓW}“ ^spn™ ^Pańskich t-1 ^rojnika albo kr i/.    '    ^a prostym wykładem też dla prostaków

najpopularniejszym W.

• Jo [ńx-jaiku \VilT,*. “ ^lre>kr“^,ni''¹551. ' 560. 1566). ⁴ W n w. jeszcze trzy razy (1571, 1594. 1600). Prze-