DSC06752

ARCHITEKTORA KRAJOBRAZU H PROGRAM!,

nym i tworzeniem pianów rewitalizacji. W oba kierunki, w szerokim zakresie, włącza się - traktowane w pełni podmiotowo - społeczności lokalne. Wyposażone w eksperckie wsparcie, faktycznie decydują one o kształcie przemian.

W Polsce taka praktyka się nie ukształtowała. Brak bowiem stosownej ramy prawnej i świadomości konieczności pełnego zaangażowania społeczności lokalnych w poszczególne etapy planowania przestrzennego (plany rewitalizacji praktycznie nie istnieją). Stąd jakość projektów odnowy wsi. realizowanych oddolnie i tych. które wykonuje gmina na rzecz społeczności wiejskich, nie jest satysfakcjonująca.

Wśród przyczyn, prócz ogólnego braku kultury i umiejętności kształtowania przestrzeni przydomowej i publicznej oraz poszanowania dla tradycyjnego wiejskiego budownictwa i kształtu przestrzeni, należy wymienić pasywność gminy jako podmiotu sprawującego pieczę nad aktywnością społeczności lokalnej. Nastawienie na wynik (wskaźniki produktu) i minimalizację kosztów nie sprzyja, w oczywisty sposób, uzyskaniu satysfakcjonującej jakości projektów.

W tym stanie rzeczy prace prowadzone przez zespół Instytutu Architektury i Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wypełniały lukę systemowo nieusuwalną. Wypracowana metodyka zawiera wszystkie zasadnicze elementy uspołecznionego podejścia do kształtowania przestrzeni wiejskiej w myśl kluczowego dla odnowy wsi paradygmatu rewitalizacji. Rozpoznawaniu wartości wiejskiej przestrzeni towarzyszył proces kształtowania świadomości mieszkańców istnienia tych wartości oraz potrzeby ich zachowania i rozwinięcia.

Należy dołożyć wszelkich starań, aby to podejście upowszechnić i włączyć w praktykę sterowania procesami rozwojowymi wsi. nie tylko w ramach programów odnowy, ale również poprzez przeniesienie na grunt procedur planowania przestrzennego i projektowania.

Autorom niniejszej publikacji składam gorące podziękowanie za wieloletnią współpracę, której efektem jest prezentowana pionierska metoda prac oraz wkład, jaki dzięki niej i własnemu zaangażowaniu wnieśli do opolskiego programu odnowy wsi, szczególnie w konkretne przedsięwzięcia, jakie wskutek dostarczonej świadomości, wiedzy oraz otrzymanych wskazówek i koncepcji podjęły społeczności wiejskie.

Ryszard Wilczyński Wojewoda Opolski