291
pili
!e ^liny , Ur°wiec o w M z ziamiai niejszy, w d jest mala,oł bioru używa
v i
ecydujących o *&* na kiszonkę sap| isażone w odpowefe
8. Kukurydza
Tabela 8.11. Struktura plonu
świeżej masy kukurydzy w zależności od stanu dojrzałości roślin
Dojrzałość ziarna |
Zawartość suchej masy roślin (%) |
Relatywny skład suchej masy całych roślin Całkowita sucha masa roślin - 100% | ||
łodygi i liście |
całe kolby z liśćmi okrywowymi |
ziarno | ||
Mleczna |
10-22 |
60-55 |
40-45 |
10-15 |
Woskowa |
26-30 |
50-45 |
50-55 |
40-42 |
Pełna |
35-40 |
40-30 |
60-70 |
50-55 |
Zbioru kukurydzy na ziarno dokonuje się w dojrzałości pełnej, kiedy jego wilgotność nie przekracza 40%. W zależności od wczesności odmian, rejonu uprawy oraz warunków meteorologicznych w sezonie wegetacyjnym, a zwłaszcza w czasie dojrzewania, w Polsce zbiór ziarna odbywa się najczęściej w drugiej lub trzeciej dekadzie września. Zbiera się je kombajnami młócącymi, przystosowanymi wyłącznie do zbioru kukurydzy (John Deer, Class) lub adaptowanymi do zbioru kukurydzy krajowymi kombajnami zbożowymi typu Bizon, w których w miejsce zespołu żniwnego zamontowano adaptery do obrywania kolb i zdejmowania liści okrywowych. Wymłócone ziarno zawiera znaczne ilości wody i powinno być najpóźniej 24 godziny po zbiorze suszone, zakiszone po uprzednim rozdrobnieniu lub umieszczone w silosach gazoszczelnych.
Kukurydzę w pełnej dojrzałości ziarna można też zbierać silosokombajnami używanymi do zbioru całych roślin na kiszonkę, a rozdrobnioną masę roślin suszyć w suszarniach bębnowych. Susz uzyskany z całych roślin kukurydzy zebranych w pełnej dojrzałości kolb stanowi wartościowy i poszukiwany przez mieszalnie pasz surowiec, ale jego produkcja jest bardzo energo- i kosztochłonna.
Zbioru kolb kukurydzy przeznaczonych na kiszonkę (CCM) dokonuje się tak jak zbioru ziarna — w pełnej jego dojrzałości. Uzyskuje się wtedy największe plony CCM, o dużej wartości energetycznej, zawierające najmniej włókna. Kiszonka ta jest bardzo efektywna w żywieniu trzody chlewnej. W niesprzyjających warunkach pogodowych i uprawie odmian późniejszych kolby w czasie zbioru mogą być mniej dojrzałe i zawierać 45—50% suchej masy (dojrzałość woskowa). Uzyskuje się wtedy CCM gorszej jakości, o mniejszej wartości energetycznej i zawierający więcej włókna.
W zależności od sposobu zbioru i użytych maszyn można otrzymywać CCM
0 różnej wartości paszowej. Najlepszy CCM (zwany CCM I) uzyskuje się z kolb bez liści okrywowych, przy których rozdrabnianiu oddziela się część rdzenia kol-bowego i dostaje się CCM o najniższej zawartości włókna (5—6%). Do zbioru CCM
1 kombajn musi być wyposażony w specjalne sita, umożliwiające oddzielenie części rdzenia. W przypadku zbioru kombajnami bez tych sit w skład kiszonki oprócz ziarna wchodzi cały rdzeń — jest to tzw. CCM II. Ponieważ udział rdzenia w kolbie