DSCF5586

ednie trudno ogrzewające się gleby podmokłe oraz głębokie piaski. Dużą ‘ ^tŁ^derywa kultura gleby, w szczególności jej dobra struktura, zbliżony do obo-^tnego odczyn (pH od 6 do 6,5) oraz małe zachwaszczenie.

9.5. Agrotechnika

Najlepszymi przedplonami dla prosa są rośliny motylkowate, okopowe i oleiste, ponadto mogą być zboża uprawiane w 2 lub 3 roku po oborniku i międzyplony ozime, zbierane w pierwszej połowie maja.

Uprawa roli i nawożenie mineralne prosa są podobne jak pszenicy jarej. Ponieważ proso ma drobne nasiona, konieczne jest staranniejsze doprawienie roli przed siewem. Często trzeba użyć wału lub kolczatki. Wielkość dawek nawozów mineralnych zależy od zasobności gleby i jakości przedplonu. Nawozy fosforowo-potasowe stosuje się wiosną, a bezpośrednio przed siewem należy wysiać połowę dawki azotu (tab. 9.2).

Tabela 9.2. Orientacyjne dawki nawozów mineralnych dla prosa (IUNG, 1996)

Wyszczególnienie	Dawka kg/ha na glebie
	mało zasobnej — przedplon słaby	zasobnej — przedplon dobry
N	40-50	80-140
P2O5	36-54	50-90
k2o	40-60	60-100
Stosunek N : P : K	1:1:1	1 : 0,7 : 0,8

Przeciętnie największe plony uzyskuje się, wysiewając proso w trzeciej dekadzie maja. Wcześniejsze zasiewy są narażone na wiosenne przymrozki oraz większe zachwaszczenie, natomiast w przypadku zasiewów późniejszych bardziej uwidaczniają się trudności związane z wypełnianiem i dojrzewaniem ziarna (rys. 9.3).

Właściwa norma wysiewu wynosi 15—25 kg/ha ziarna przy zachowaniu rozstawy rzędów w gorszych warunkach glebowych 25—30 cm, a 30—40 cm na glebach żyźniejszych, pielęgnowanych z wykorzystaniem ciągnika. Zbyt rzadkie zasiewy sprzyjają zachwaszczeniu i przedłużają okres wegetacji, potęgując nierównomierność dojrzewania ziarna, zbyt gęste natomiast mogą prowadzić do wylęgania prosa. Na glebach cięższych głębokość siewu powinna wynosić 1—2 cm, na lekkich — do 4 cm.

W sprzyjających warunkach proso wschodzi po 6—7 dniach od siewu. W razie opóźniania się wschodów (niskie temperatury, zaskorupienie gleby) należy zastosować bronę lub wał — kolczatkę. Po ukazaniu się pierwszego liścia następuje zahamowanie wzrostu prosa, co sprzyja rozwojowi chwastów. Aby zniszczyć chwa-Sty a także przeciwdziałać ewentualnemu zaskorupieniu się roli, wykonuje się