DSCF5693

Według skali BBCH (Adamczewski, Matysiak 2002) burak w pierwszym roku -jacji przechodzi cztery główne fazy od siewu do wykształcenia dojrzałego ^rżenia- Pierwsza faza kończy się pojawieniem liścieni na powierzchni gleby, dru-* i wykształceniem 9 i więcej liści, w trzeciej następuje dynamiczny rozwój ro-liściowej, a jako koniec fazy przyjmuje się całkowite pokrycie powierzchni _fZez liście roślin, tzw. zwarcie rzędów. W czwartej fazie kończy się wykształcenie dojrzałego korzenia nadającego się do zbioru i przerobu w cukrowni. W drugim foku wegetacji faza piąta obejmuje etapy kształtowania łodyg i kwiatostanów, szósta etapy kwitnienia, siódma wykształcania owoców, ósma dojrzewania owoców i nasion, dziewiąta zasychania rośliny i osiągnięcia w pełni dojrzałych owoców i nasion.

Poszczególne fazy główne można przedstawić w skali dziesięciostopniowej rozwoju buraka od 1 do 99, natomiast w starszym opracowaniu (Bouillenne, 1941) o bardziej rolniczym charakterze wyodrębniono siedem faz rozwojowych, których podstawę stanowiły zmiany w budowie morfologicznej korzenia oraz w liczbie i cechach liści.

Fazę pierwszą - kiełkowanie, trwającą 8-24 dni, a niejednokrotnie dłużej, kończy ukazanie się liścieni na powierzchni gleby (rys. 1.3).

Kolejne fazy to dwa liście oraz od 2-6 liści. Trwają one od 37 do 42 dni wegetacji. W okresie tym rośliny wytwarzają korzenie o budowie pierwotnej, nieprzystosowane do gromadzenia substancji zapasowych, liście żyją krótko, 14-26 dni. Po wytworzeniu sześciu liści powstaje pierwsza para wiązek przewodzących, typowych dla wtórnej budowy korzenia oraz ulegają złuszczeniu zewnętrzne tkanki korzenia - skórka i kora pierwotna. W czasie czwartej fazy rozwojowej, tzn. 6-16 liści, następuje dalsza aktywna przebudowa morfologiczna korzenia. W perycyklu powstaje tkanka twórcza korka korzenia oraz jej kolejne warstwy, tworzące dalsze pierścienie wiązek łykowo-drzewnych w liczbie do 11. W tej fazie zwiększa się bardzo intensywnie liczba liści, a każdy z nich wyrasta przeciętnie w ciągu 1,5-2 dni. Blaszki liściowe są stosunkowo duże i dłuższy jest czas ich aktywności foto-syntetycznej - w sprzyjających warunkach może on wynosić około 25-30 dni dla poszczególnych liści. W tej fazie następuje niejako przygotowanie się korzenia do intensywnego gromadzenia cukru w tkankach. Wzrasta wyraźnie zawartość suchej masy, zmniejsza się w niej ilość azotu białkowego i składników mineralnych. W tej fazie wzrostu rośliny potrzebują szczególnie dużo tlenu w glebie. Należy sądzić, że jest to związane z nasileniem zmian w budowie korzeni oraz z powiększaniem się liczby i masy liści. W świetle tych opisów wyraźnie widać, dlaczego właściwf przygotowanie roli pod buraki, nawożenie, a także zakres i rodzaj zabiegów pielę gnacyjnych są takie ważne.