DSCF6249

Hi HI Entomoh

idCH.'j>na Jest Jedynie #/owa. prvcdp/ccze > pokryj

trą r&Snc-fio kształtu. jmopmtntona jest w oczy **<»2trn_c    0^

jrp*o»> #' esrułki. Ocxy imiennej wielkości, najmują „ * ^#,ł»n. ryt'h grup ehrsąs/cz\ snaer.nst część puszki głowowej jaskiniowych i podziemnych oczy mogą być silnie ti\s_si ^

<»«- tyjących na styku dinkh środowisk h^⁵"¹ iomo nn odrębne rzęSci. W niektórych rod*'*®¹!

ifłiłiiii’ r<nv iin'Z    lub tfw-i nr-... .

nc. :» ii gntunk podzielone por i* chrząszczy występuje również jedno lub cłw;i

Pfzyoczka Z*'¹'

rai gębowy jest typu gryzącego i niekiedy bywa umiesz

im wierzchołku fajkowato wydłużonej głowy, tzw

⁵»i,

^ro*ł,

“Dy

H wyniku przystosowania do specyficznej diety może n"* ^rll,|, redukcja elementów wargi dolnej (zwykłe języczków /_uj, języczków) albo modyfikacje u budowie szczęk i ż_Ułv ^Pr*^-Czułki chrząszczy są różnego typu i składają się zwykł lub II członów, choć ich liczba może się wahać od l <j₀* *° Tułów jest masywny z wyraźnie wydzielonym przedtulo ■ *¹ który jest ruchomo połączony z resztą ciała. Jedną z ninT"' dziej charakterystycznych cech chrząszczy jest budowa pi **"' szej pary' skrzydeł. Są one przekształcone w grube pokryw iniebiorąudziału w locie. Chroniąza to skrzydła drugiej pary aw* z nimi znaczną część tułowia i odwłoka. Niekiedy pokrywy uleg_a-skróceniu, odsłaniając ostatn ie segmen ty odwłoka, czyi i pygidiun W skrajnych przypadkach okrywają jedynie śród- i za tułów oraz nasadowe segmenty odwłoka (u Sraphy/inoidea). Skrzydła dru giej pary są skrzydłami błoniastymi i u większości chrząszczy umożliwiają sprawny lot. By mogły zmieścić się pod pokrywami

są wachłarzykowato składane, a następnie załamywane wzdłuż dłuższej osi skrzydła, co umożliwiają specjalne ..stawy” znajdujące się na żyłkach podłużnych. Zrastanie się pokryw, podobni? jak skrócenie skrzydeł drugiej pary. może prowadzić do nieiot-ności. Odnóża chrząszczy są różnego typu, najczęściej bieżne z 3- do 5-członową stopą zakończoną pazurkami. U Scarabae-inae stopy przednich nóg ulegają redukcji, ułatw iając toczenie nawozu. U części chrząszczy trzecia para nóg jest przekształcona h odnóża skoczne, umożliwiające im szybką ucieczkę. Wreszcie u wielu gatunków rozwijających się w glebie pierwsza para nóg bywa przekształcona w odnóża grzebne. Odwłok chrząszczy

_liy jest * kt»k« segmentów, n u samic aopunmy w po.

' pa*"*"..... ■..... ....... *

y*»' |_vrtt/Tiej budowy pierwszej pary skrzydeł.

>'-'^l"^_cl„₁i«ykn. w obrębie rzędu Wyróżnia się współcześnie .in łiMlrmu/u. Myxnphagu, Adephaga i Polyphagu. il" _ł(|_r/j|d Archosfcmara. Niewielkie chrząszcze (5 mm do 25 mm).

^jy_nnych cechach morfologicznych, związane są rozwojowo .•(^"^ybialym drewnem. Większość form znanych jest z mate-I^lf‘' ^palnych. Współcześnie żyje około 50 gatunków naicZą-,, t roilz.in. Nie występują w Polsce.

Ltfll M^u r—

_k:‘^J“ _>>va eolyopl«ra <»'• knlaos - lw»rdy,/Mmm skrzydło) /«>-'^,*^ł yadrónc przez A«vitomm w IV w p.n.c. i odnosi Sie

A^chostemeto

_P„dM1^d Myxopha_Ka. Drobne chrząszcze (do 3 mm) o orzę-    ■    ..

^_lVch skrzydłach z uwstccznionym użytkowaniem. Lew. zu- ^poor*^^{1 M}y*fphogo zaopatrzona jest w ruchomy ząb. Zasiedlają wilgotne śro-*,.rsk»- gdz^ odżywiają się glonami i sinicami. Do Myxophaga “jlic/a ^si« ^oko,° ¹⁰⁰ gatunków zgrupowanych w 4 rodzinach, gi pnlscc występuje jeden gatunek. Sphaerius acaroides z rodziny

Sphaeriusidac.

Pod rząd Adephaga - chrząszcze drapieżne. Ich przedstawić te-_!e odróżniają się budową bioder trzeciej pary nóg. które są długie    ^po<ir*^ Mepheca

, skierowane nieco ukośnie ku tyłowi, dzieląc pierwszy segment odwloką. W zależności od przyjętej systematyki, podrząd obejmuje od 1 do 11 rodzin skupiających około 40 000 gatunków.

Podrząd Potyphaga - chrząszcze wielożerne. Należą tu ga-    podrząd Połyphoga

mnki. u których biodra trzeciej pary nóg usytuowane są prostopadle do osi ciała, przez co tylna krawędź pierwszego segmentu odwłokowego jest widoczna na całej długości. Stanowią najbardziej zróżnicowany podrząd, do którego należy prawie 400 000 gatunków. Zaliczane są one do 150 rodzin zgrupowanych w 5 seriach obejmujących 16 nadrodzin.

Chrząszcze stanowią najliczniejszy rząd owadów, obejmują-c\ współcześnie około 450 000 gatunków. W Polsce stwierdzono występowanie około 6500 gatunków należących do ponad 100 rodzin.

Biologia. W rozwoju osobniczym przechodzą przeobrażenie zupełne, przy czym proces zapłodnienia poprzedzają nierzadko skomplikowane rytuały godowe. Jaja składane są pojedynczo