DSCN1700

J.4. Naprę lenia w odlewach 105

Rymach LBS. Naprężenia własne w odlewie w kształcie płyty: a) odlew w stanie surowym po ostygnięciu, b) odlew po obróbce skrawaniem

powierzchniowej przenoszącej naprężenia ściskające spowoduje zachwianie równowagi sił wewnętrznych w płycie, które zawsze muszą spełnić warunek

jasdy m 0    (1-49)

o

gdzie: a, y i g — jak na rys. 1.83a, s — szerokość płyty (w kierunku prostopadłym do rysunku).

W rezultacie płyta wygnie się w sposób pokazany na rys. 1.85b pomimo że powierzchnia skrawana była idealnie płaska. Jedynym środkiem, dzięki któremu można uniknąć tego zjawiska, jest usunięcie naprężeń własnych przed obróbką skrawaniem metodą wyżarzania lub starzenia (patrz p. 7.4.2).

Obecność naprężeń własnych w odlewach może mieć również znaczenie dla wytrzymałości danego elementu, gdyż naprężenia własne dodają się lub odejmują z naprężeniami pochodzącymi od obciążeń zewnętrznych przykładanych w czasie pracy. Ze względu na to, że w warstwach powierzchniowych naprężenia własne są z zasady ściskające, ich obecność dość często wpływa korzystnie na wytrzymałość odlewu, zwłaszcza wykonanego z żeliwa, w którym wytrzymałość na rozciąganie jest mniejsza niż wytrzymałość na ściskanie.

*u w kształcie fotur elementu cieplnych