l28 O nacjonalizm
•„ 7 obszaru nauki twicr-tem na climinowa R p r)
*- spo-
hołnuult :rnin i Warszawa
PAN.
£*^3**ji •M’u f'loMficzneso
lub ideologicznego.
Operacjonalizacja jest procesem umożliwiającym formułowanie lub '^ryfikatję hipotez badawczych. Kenneth D. Bailey 11978. s. 43-50] wyróżnia trzy alternatywne sposoby formułowania i weryfikacji hipotez. W ujęciach klasycznych rozróżnia się poziom teoretyczny (konceptualny) oraz poziom empiryczny (poziom danych). Kon-strukty teoretyczne przekładane są na poziom zmiennych empirycznych i poddawane sprawdzaniu. W teoriach ..ugruntowanych" (grounded thenry) sposób postępowania jest odw rotny z masy danych empirycznych próbuje się wywieść generałizacje i na tej podstawie formułować teorie. W trzecim sposobie podejścia - określanym jako operacjonalizm - dąży się przede wszystkim do ilościowego pomiaru zjawisk będących przedmiotem teoretycznego zainteresowania Płaszczyzna teoretyczna jest tu jednak właściwie zredukowana do poziomu danych empirycznych. W wersji skrajnej (Georg* A l.undbcrg) u/najc się. te przedmiotem zainteresowania socjologii winny być wyłącznic zjawia i proccsv które można /mierzyć l aki sposób podejścia jest charakterystyczny dla ncopozytywizmu /sytuuje się w JCgo obrębie. (A $.) y
Znb po/ytywł/m, socjologia, teoria
fakty, weryfikacja Wona odPoni» na
Literatura
t ree Preu, Colliar Muiiii . ft,JMrr/|. Yock. 1 "TKiołi ^,llan publ.. New
Colcman J S. I %*, Wttro .
"tatyanęj, PWE, Wtnntwi °CJa/°K" ••tale-
'ziy w
Operacjonalizm. zob. operacjo^,
Opinia publiczna, wspólne członków publiczności. Opinią pib,^ stają się treści kierowane do decydeSj jako wynik funkcjonowania publice,? W ujęciu szerszym poglądy i opinic^: nych grup (środowisk) społecznych na.^’ temat. Od czasu gdy zaczęto przeproś dzać badania sondażowe, termin ten od-," szony jest zwykle do poglądów i opinii h * rażanych w tych badaniach przez respoo-dentów. „Dla ogromnej większości badacz, opinii publicznej jest ona po prostu suną odpowiedzi udzielanych w reprezentant, nych sondażach" [J. Zallcr 1998, s. 217 Gabriel Tarde (1904. s. 73] niemal sto Ir temu zaproponował następującą definicję „Opinia jest to chwilowa, mniej lub więcej logiczna grupa sądów, od powiadając, ch zagadnieniom doby bieżącej, które w licznych odbitkach kursują wśród ludzi, zamieszkujących współcześnie jeden i ten sam kraj, należących do jednej i tej same warstwy społecznej".
Floyd H. Allport wskazuje, żc ..opinia publiczna to tego rodzaju opinie jednostkowe, które zgodne są u większej liczby osób i dotyczą spraw publicznych" (zob (J. Mikułowski Pomorski 1980. s 47]). Aby można mówić o opinii publicznej, zdaniem F.H. Allporta muszą być spełnione mm następujące warunki: reakcje ludzi muszą się wyraźnie manifestować, są to reakcje wielu jednostek, przedmiot opinii publicznej musi być znany badanym i dla n»ch istotny, opinia publiczna jest wyrazem woli społecznej całości, jest wyrazem starań 0 rc*łizację pewnych celów, reakcje te *4 wystarczająco liczne i zdecydowane, a przeto mogą się przyczyniać do realizacji pe" nych celów . W systemie demokracji pai; V mentamej opinia publiczna posiada realna Ui™*- m°8ąc kształtować bieg spraw pu-'cznych. Z drugiej strony jednak. opmM
kowo łatwo można manipulować
względu badanie procesu kształtu a S,V opinii publicznej i możliwości