DSCN3875

zapłonu jest stosowane tzw. sprzęgło zrywkowe. Schemat takiego sprzęgła pokazano ^ rysunku 109. Zasada działania

Rys. 109. Schemat sprzęgła zrywkowego

1 — wieniec koła zębatego. 2 — korpus sprzęgła, 3 — tuleja z występem,4— występy kola zębatego, 5 — wał iskrownika, 6—hak, 7—sprężyna

sprzęgła zrywkowego polega na tym, źe przy bardzo małej prędkości obrotowej wału korbowego wałek iskrownika obraca się gwałtownymi skokami, wytwarzając silną iskrę, lecz j pewnym opóźnieniem. Po zwiększeniu prędkości obrotowej wału korbowego wałek iskrowni obraca się jednostajnie, wytwarzając iskry z wyprzedzeniem, na jakie został ustawiony. Bezpośrednio na wale 5 iskrownika jest zamocowany korpus sprzęgła 2, na którym jest osadzone obrotowe koło zębate 1 napędu iskrownika, mające dwa występy 4, opierające się zaczepy 2 korpusu sprzęgła. Koło zębate 1 jest połączone z korpusem sprzęgła sprężynami | Na korpusie sprzęgła umocowane są wahliwie dwa haki 6, które kolejno zaczepiają za dwa występy tulei 3, sztywno uwiązanej z obudową iskrownika. Podczas pracy z małą prędkością obrotową hak 6, który znajduje się na górze, opada pod własnym ciężarem, zaczepiając o występ stałej tulei 3. Koło zębate 1 obraca się dalej, naciągając sprężynę 7, gdyż korpus j sprzęgła 2 wraz z wałkiem sprzęgła 5 są zblokowane hakiem ze stałą tuleją 3. Po obrocie około 60°

występ 4 koła zębatego podważa hak 6 zwalniając korpus sprzęgła 2, który wraz z wałkiem iskrownika gwałtownie dopędza koło zębate, aż do zderzenia występów korpusu 2 z występaij koła 4. Zerwanie następuje wtedy, gdy tłok znajduje się w ZZ — powstająca iskra odpowiada opóźnionemu zapłonowi. Sprzęgło zrywkowe zastępuje nie tylko automat przyspieszenia zapłonu, ale także urządzenia zapłon owe rozruchu silnika.

Iskrownik, niezależnie od układu konstrukcyjnego, jest obudowany metalową osłoną o dobrej i przewodności elektrycznej. Spełnia ona zadanie ekranu wychwytującego prądy indukcyjne, ! powstające podczas pracy iskrownika, które powodowałyby zakłócenia w instalacji radiowej, j

Strona 118

Zespoły jJaphddyjh

•fT? ŚWIECE ZAPŁONOWE --“---

Świeca zapłonowa służy do zapłonu mieszanki palnej w cylindrze silnika. Prąd wysokiego napięcia od rozdzielacza iskrownika jest doprowadzony ekranowanym kablem do środkowej elektrody świecy. Wyładowanie elektryczne następuje wskutek jonizacji gazów znajdujących się w szczelinie między elektrodami. Budowę świecy silnika lotniczego pokazano na rysunku 110. Najważniejszymi elementami świecy zapłonowej są: elektroda środkowa (dodatnia), izolator, uszczelki, obudowa i elektrody boczne.

Rys. 110. Przekrój świecy zapłonowej SD-49SMM

I    — elektrody niklowe 2—dolny stożek z płytek mikowych, 3—korpus świecy,

4— ekran świecy,

5— łącznik 6—trzon świecy elektrody środkowej, 7—izolator mikowy,

8— górny stożek z płytek mikowych.

9— główka kontaktowa, 10—ekran,

II    —izolacyjna rurka ekranu,

12— mosiężny pierścień ekranu,

13— elektroda środkowa

Elektrody są wykonywane ze specjalnych stall lub ze stopów odpornych na działanie iskry (w czasie 1 godziny pracy świecy zapłonowej iskra między elektrodami przeskakuje od 80 000 do 100 000 razy).

Najbardziej odpowiedzialną częścią świecy jest izolator środkowy, który cechuje duża odporność na przebicia, duża przewodność cieplna, mała rozszerzalność cieplna, duża wytrzymałość mechaniczna i odporność na wpływy chemiczne, zwłaszcza kwasów znajdujących się w spalinach. Izolator ten bywa wykonywany albo z miki potasowej i magnezowej, albo ze specjalnych mas ceramicznych. Wymiary świec zapłonowych oraz gniazd, w które świece są wkręcane, ujęte są normami. Odstęp elektrod (szczelina między nimi) jest bardzo istotny i musi być dość często kontrolowany. Odstęp ten powinien być tak duży, aby wyładowanie elektryczne było wystarczająco intensywne i łatwo powodowało zapłon mieszanki, jednak niezbyt duży, tak aby nawet w niekorzystnych warunkach (stopień sprężenia, zimne elektrody, duża prędkość obrotową wału korbowego silnika) napięcie zapłonu wystarczało do wywołania iskry między elektrodami, bez zewnętrznych przebić ze świecy na masę- Odstęp w elektrodach lotniczych wynosi od 0,3 do 0,5 mm.

Strona 119