| Anestezjologia - nauka zajmująca się metodami znieczulenia, prowadzeniem chorego bezpośrednio przed, w czasie i po operacji; obejmuje również leczenie stanów zagrożenia życia w niewydolności oddechowej, resuscytację (podtrzymanie podstawowych funkcji życiowych —■ oddychanie, krążenie temperatura ciała) oraz leczenie bólu.
Znieczulenie— zniesienie czucia bólu
• ogólne
• przewodowe
• miejscowe
Znieczulenie ogólne - kontrolowane i odwracalne wywołanie depresji centralnego układu nerwowego,
którego komórki odznaczają się intensywną przemianą materii
(tj. zniesienie świadomości g sen, czucia bólu i odruchów g arefleksja w organizmie)
w celu bezbolesnego przeprowadzenia zabiegu.
Anestezja — sen, zniesienie czucia i odruchów
Amnezja - odwracalne zniesienie świadomości aktualnych zdarzeń i utrata zdolności zapamiętywania
Analgezja — bezbolesność
Relaksacja — zwiotczenie
Arefleksja - zniesienie odruchów
Sedacja - stan głębokiego uspokojenia
Neuroleptoanalgezja — analgezja i silna sedacja bez utraty przytomności
(analgetyk narkotyczny g fentanyl i silny neuroleptyk — droperidol, chlorpromazyna)
y Znieczulenie miejscowe - wyłączenie czucia bólu w obszarze objętym znieczuleniem bez zniesienia świadomości; zależnie od miejsca wprowadzenia środka znieczulającego rozróżnia się:
- znieczulenie powierzchniowe
- infiltracyjne
- okołonerwowe
- nadoponowe 1 rdzeniowe
Narkoza I znieczulenie ogólne wziewne przy zastosowaniu jednego środka anestetycznego (historycznie np. eteru, chloroformu, chlorku etylu)
Blokada - wyłączenie środkami znieczulającymi odcinka obwodowego systemu nerwowego w celu znieczulenia lub w celach leczniczych (w przypadkach urazów, wstrząsów, złamań kości, w stanach zapalnych, przykurczach kończyn); ma działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwskurczowe.
Głębokość i rodzaj znieczulenia zależy od: i rodzaju wykonywanej operacji czy zabiegu
• stanu chorego
• chorób współistniejących
Lekarzem wykonującym znieczulenie jest anestezjolog
—► pomaga mu wykwalifikowana pielęgniarka anestezjologiczna
Anestezjolog
i kwalifikuje pacjenta do znieczulenia
• wybiera rodzaj znieczulenia | wybiera stosowane leki
• przeprowadza znieczulenie
• czuwa nad stanem i bezpieczeństwem chorego podczas całego zabiegu operacyjnego | nadzoruje leczenie pooperacyjne (zwłaszcza leczenie bólu pooperacyjnego)
Przygotowanie do znieczulenia
- nie przyjmowanie pokarmu 4-6 h przed zabiegiem
- premedykacja —leki uspokajające wieczorem przed operacją — midazolam (benzodiazepina, szybki początek działania oraz średniokrótki czas działania, efekt nasenny, rozluźniający mięśnie, przeciwlękowy);chory nieprzytomny lub z ograniczeniem świadomości nie wymaga premedykacji