e

Kryterium tego rozróżnienia związane jest z pozycją, w jakiej znajduje się bank wykonując daną czynność.

Operacje aktywne (czynne) polegają na szeroko rozumianej działalności kredytowej (także udzielanie poręczeń i gwarancji) - bank występuje tu jako wierzyciel.

Operacje pasywne (bierne) polegają na działalności depozytowej banku - tzn. gromadzenie wkładów i lokat, emitowanie własnych papierów wartościowych itp. - bank jest tu dłużnikiem.

Operacje pośredniczące (usługowe) wykonywane na zlecenie i ryzyko klientów oraz czynności cwidencyjno-rozliczeniowc, jak prowadzenie rachunków bankowych klientów i dokonywanie rozliczeń pieniężnych.

Prawo bankowe wprowadziło dwa katalogi czynności bankowych :

-    czynności bankowe zastrzeżone dla banków oraz

-    czynności, które są czynnościami bankowymi w przypadku, gdy wykonuje je bank. Czynnościami bankowymi, które mogą być wykonywane wyłącznie przez banki są :

1/ przyjmowanie wkładów pieniężnych oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,

2/ prowadzenie innych rachunków bankowych,

3/ udzielanie kredytów,

4/ udzielanie gwarancji bankowych,

5/ emitowanie bankowych papierów wartościowych,

6/ przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,

7/ wykonywanie innych czynności zastrzeżonych wyłącznie dla banków w odrębnych ustawach

Czynnościami bankowymi są również czynności, o ile są one wykonywane przez banki takie jak :

1/ udzielanie pożyczek pieniężnych,

2/ operacje czekowe i wekslowe,

3/ wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu,

4/ terminowe operacje finansowe,

5/ nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,

6/ przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,

7/ wykonywanie czynności obrotu dewizowego,

8/ udzielanie poręczeń,

9/ wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych.

Ustawa zezwala bankom na dokonywanie jeszcze innych czynności nie mających charakteru czynności bankowych np. dokonywanie obrotu papierami wartościowymi, czy też świadczenie usług finansowych.

Prowadzenie rachunków bankowych.

Banki prowadzą rachunki bankowe dla osób prawnych i osób fizycznych oraz dla jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, o ile posiadają zdolności prawnej w rozumieniu prawa cywilnego.

6