356 (15)

nizm tego zjawiska związany jest z inaklywacją kanałów sodowych. Długotrwała depolaryzacja inaktywuje układ Na\ a hipcrpolaryzacja ułatwia jego aktywację. Wynika z tego w szczególności. źe przy względnie wolnym depolaryzowaniu błony układ kanałów sodowych Manie się w znacznym stopniu lub całkow icie nieaktywny jeszcze przed osiągnięciem przez potencjał progu pobudliwości. Taka długotrwała depolaryzacja nazywa się akomodacjq. Zjawisko to odpowiedzialne jest za fakt. źe równanie (14.1) dla długich czasów trwania bodźca obarczone jest znacznym błędem. Przebieg wzrostu potencjału progowego w miarę trwania procesu dc polaryzowania błony zilustrowano na rycinie 14.11.

14.1 J. Rozprzestrzenianie się potencjału czynnościowego

Dotychczasowy opis zdarzeri zachodzących w błonie pod wpływem bodźca elektrycznego dotyczył zjawisk mających miejsce w określonym punkcie błony komórkowej. Obecny rozdział poświęcony jest omówieniu mechanizmu przemieszczania się fali depolaryzacji wzdłuż aksonu. Potencjał czynnościowy rozprzestrzenia się w organizmie od wzgórka aksonu w kierunku drzew ka kotkowego (lelodendńum). W warunkach eksperymentalnych możliwy jcM również kierunek przeciwny Po pobudzeniu neuronu w określonym miejscu pow Maje potencjał czynnościowy, który można także rejestrować w dużych odległościach od tego miejsca (na przykład w odległości 1 ra). Na całej długości aksonu posiada on tę samą amplitudę, ak pojawia się z pewnym opóźnieniem czasowym. Pomiar szybkości rozchodzenia się

Ryc. 14.12. Potencjał czynnościowy rejestrowany elektrodami zewnętrznymi. Dolny rysunek ilustruje czasowe zmiany potencjału błony mierzone za pomocą elektrod ro/inics/czooych jak na górnej części ryciny

356