przyjąć, że odnosi się to również do pola ograniczonego od prawej strony taką wartością czasu, w której stężenie przybiera wartości pomijalnie małe. Jeśli lek zostanie podany dożylnie, to jego stężenie bardzo szybko zwiększa się i osiąga duże wartości, jednak zmniejszanie jest również szybkie. Jeśli ten sam lek podany zostanie w taki sposób, że wchłanianie będzie wolniejsze, to stężenie zwiększa się wolniej i powierzchnia pod krzywą jest „rozciągnięta" w czasie, jak na ryc. 2.8. Aby zachować zasadę równoważności pól, stężenie leku musi przybierać wartości tym mniejsze, im dłuższe jest jego utrzymywanie się we krwi. W wielu przypadkach. stosując lek różnymi drogami, trzeba stosować różne dawki zależnie od szybkości wchłaniania z miejsca wprowadzenia. Dawka odpowiednia dla drogi dożylnej może nie wytworzyć skutecznych stężeń np. po podaniu doustnym, dawka zaś prawidłowa dla drogi doustnej podana dożylnie może spowodować przekroczenie maksymalnych stężeń dopuszczalnych.
Zasada równoważności pól ma zastosowanie tylko wówczas, gdy sposób podania leku nie wpływa na szybkość eliminacji.
Można wykorzystać omawianą prawidłowość do określenia dostępności biologicznej leku. W tym celu trzeba zmierzyć pola uzyskane po podaniu określonej dawki leku interesującą nas drogą oraz dożylnie. Ponieważ przy podaniu dożylnym dostępność biologiczna równa się 1, stosunek obu pól określa dostępność biologiczną leku z interesującego nas miejsca podania. W metodzie tej pomiaru powierzchni można dokonać graficznie.
Wchłanianie zerowego rzędu a przebieg stężenia łęku
-k powoli wchłaniany utrzymuje się wc krwi dłużej, a więc i jego działanie jest ihiższe. Jednak zwiększenie czasu działania uzyskane w ten sposób często me jest . t wielkie, kształt krzywej zaś opisującej przebieg stężenia nic jest najkorzyst-/ ms7v Ma ona bowiem w dalszym ciągu kształt .kopulasty"; natomiast dla leku ° długotrwałym działaniu korzystne byłoby, aby przebieg stężenia był w miarę ° 7n0ści płaski.
nl°Nlo7na tak skonstruować tabletkę, aby nic rozpadała się w przewodzie pokar-wym > aby powierzchnia, z której uwalnia się lek, nie zmieniła się przez cały n'° s uwalniania. Ilość leku rozpuszczająca się w jednostce czasu będzie wówczas ChTżona do stałej. Wchłanianie w takich warunkach przyjmie charakter zbliżony * rocesu rzędu zerowego, ponieważ będzie ograniczone przez dostępność roz-d° Pc70nego leku, przechodzącego do roztworu ze stalą szybkością.
PuSę żcnic leku we krwi będzie się zwiększało aż do chwili zrównania się szyb-< - ''eliminacji z szybkością wchłaniania. W tym momencie, odpowiadającym na lc°scl Jy^ywej maksimum stężenia, w przewodzie pokarmowym znajduje się •z^k ,eszczc zapas Icku uwalnianego ze stałą szybkością. Równowaga wchla-jcdna .Jcl jminaCjj będzie się więc utrzymywać przez pewien czas. w którym szyb-nia",a walniania pozostanie stała. Dopiero po wyczerpaniu się leku szybkość eli-k°sc .. Przekroczy szybkość wchłaniania i rozpocznie się faza zmniejszania slę-jnmacjjP ^ uzyskana po podaniu takiego preparatu charakteryzuje się powol-zcnia' „rastaniem, długotrwałą fazą plateau oraz spadkiem o nachyleniu odpo-nylT>in m do stałej szybkości eliminacji. Pozwala to na uzyskanie bardzo długopołego działania, jednak wskutek powolnego narastania stężenia i długotrwałe-