Farmakologia wykład021

Antagonizm konkurencyjny (kompetycyjny) - zachodzi, gdy dwa leki agonista i antagonista współzawodniczą o wiązanie z tym samym receptorem, mając ten sam punkt uchwytu np. atropina (antagonista) znosi działanie acetylocholiny (agonistyk receptora cholinergicznego, w tym przypadku ACTH, w odpowiednim nadmiarze, może znieść hamujące działanie atropiny).

Antagonizm niekonkurencyjny - (niekompetycyjny) występuje wówczas, gdy dwa leki o różnym punkcie uchwytu wywołują przeciwny efekt np. NA działając na receptory (Xi wywołuje skurcz naczyń i wzrost ciśnienia krwi, a papaweryna działając bezpośrednio na mięśniówkę gładką rozkurcza naczynia i obniża ciśnienie krwi.

Antagonizm chemiczny - dwa leki reagują ze sobą tworząc związek o słabszym działaniu lub nieczynny biologicznie, np. w zatruciach jonami metali ciężkich stosuje się związki chelatujące (EDTA lub BAL), a w zatruciu solami baru - siarczan sodu, powstaje BaS0₄ który jest nieaktywny, nierozpuszczalny w H2O.

Synergizm farmakologiczny

Jest to jednokierunkowe działanie leków. Efekt działania jest wynikiem sumowania lub potęgowania działania równocześnie podanych leków. Rozróżniamy synergizm addycyjny i hiperaddycyjny

Synergizm addycyjny - efekt działania dwóch leków lub kilku leków podanych razem jest równy sumie działania poszczególnych składników np. mieszaniny leków przeciwbólowych i nasennych.

Synergizm hiperaddycyjny -(potencjalizacja) - efekt działania leków podanych razem jest większy niż suma działania poszczególnych składników, (działają w

21