fizjo3 antastic pl

38. Przewiązki Stanniusa

Przyrządy i materiały: żaba i układ przyrządów Jat w poprzednim doświadczenia; • dodatkowo potrzebna jest mała, spiczasta pinceta i nitka.

Celem doświadczenia jest zahamowanie przewodzenia stanu pobudzenia w sercu (blok serca) w różnych jego punktach.

Pierwsza przewiązka. Za pomocą pincety lub igły Deschampa podkładamy nitkę pod zatokę żylną i robimy węzeł, lecz go nie zaciskamy. Zapisujemy normalną pracę serca i zaciskamy założoną pętlę z nitki na granicy zatoki źylnej i przedsionków serca. Po zaciągnięciu pętli przedsionek i komora przestają się kurczyć (zatrzymują się w rozkurczu), natomiast zatoka kurczy się w nie zmienionym rytmie. Na walcu kimografu zapisujemy skurcze zatoki. Żastanawiamy się nad istotą tego zjawiska. Następnie podłączamy elektrody szpilkowe do serca i drażnimy serce pojedynczymi podnietami prądu indukcyjnego. Na pojedynczą podnietę serce odpowiada pojedynczym skurczem. Wnioskujemy, że serce jest pobudliwe, a założenie pierwszej przewiązki spowodowało tylko zablokowanie przewodzenia pobudzenia z zatoki do przedsionków i komory.

Po kilku minutach występują samorzutne skurcze przedsionków i komory, jednak w rytmie wolniejszym niż skurcze zatoki żylnej. Obserwacja ha świadczy o tym, że przedsionki i komory również są zdolne do wytwarzania rytmicznych stanów pobudzenia, lecz w stopniu mniejszym niż zatoka żylna.

Druga przewiązka. Zakładamy pętlę z nitki na granicy przedsionków i komory i stopniowo zaciskamy ją. Komora wówczas kurczy się kilkakrotnie (3 do 4 razy), a potem zarówno komora, jak i przedsionki pozostają w bezruchu. V/ tym czasie, jednak można je pobudzić podnietą elektryczną lub ukłuciem szpilki.

Po dłuższym czasie mogą wystąpić ponownie skurcze przedsionków i komory, jednak kurczą się one w różnym rytmie. Jeżeli uda się zaobserwować samorzutne skurcze zatoki żylnej, przedsionków i komory, to po zapisaniu tych skurczów stwierdzamy najszybszy rytm skurczów zatoki, powolniejszy przedsionków i bardzo wolny komory. Założenie drugiej przewiązki pobudza węzeł przedsionkowo-komorowy, który wysyła impulsy wywołujące pracę serca, ale w rytmie wolniejszym niż węzeł zatokowy. Najmniejszą zdolność do samorzutnych rytmicznych skurczów wykazuje komora.