Image 124

Wykres 121.

(4) Założenie doskonałej informacji o rynku.

Podmioty działające na rynku konkurencji monopolistycznej posiadają pełna wiedzą o rynku oraz o produktach na nim występujących.

^ZYWA^POPYTU NA RYNKU KONKURENCJI MONOPOLISTYCZNEJ

Popyt na produkty przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego jest oozin. mą limą prostą, natomiast popyt na produkty gałęzi przemysłu przybiera postąp krzywej o nachyleniu negatywnym. W przypadku monopolu pełnego krzywe do-pytu przedsiębiorstwa i gałęzi przemysłu są identyczne.

Przedsiębiorstwo działające w warunkach konkurencji monopolistycz nej spotyka się z dwiema różnymi krzywymi popytu. Pierwsza krzywa popytu charakteryzuje się tym, że zmianie ceny produktów przedsiębiorstwa nie towarzyszą zmiany cen produktów przedsiębiorstw konkurencyjnych Druga krzywa popytu powstaje wówczas, kiedy w odpowiedzi na zmianę ceny produktów przedsiębiorstwa konkurenci także zmieniają ceny swoich produktów

Konkurencja monopolistyczna - krzywe popytu

W danym momencie czasu przedsiębiorstwo może sprzedać wielkość Q po cenie P,. Przypuśćmy, że przedsiębiorstwo obniża cenę do poziomu P podczas gdy konkurenci nie zmieniają swoich cen. Przedsiębiorstwo może zwiększyć sprzedaż produktów do wielkości Q₂. Tak więc w sytuacji, kiedy jedynie dane przedsiębiorstwo obniża cenę krzywa popytu na jego produkty przybiera postać linii dd.    ^{7 K} 7

Popyt na produkty przedsiębiorstwa zmniejszy się, jeśli konkurenci również obniżą ceny swoich produktów. Po cenie P₂ przedsiębiorstwo będzie mogło sprzedać mniejszą ilość produktów, np. Q’₂ (Q’₂ < Q₂). w porównaniu do sytuacji wyjściowej (cena P, - wielkość sprzedaży Q₁₍ przedsiębiorstwo sprzedaje większe ilości produktów (Q’₂ > CU _po niższej cenie, jednakże sprzedaż jest mniej-sza, aniżeli wówczas, kiedy konkurenci nie obniżą swoich cen. Różnica między Q₂ i Q’₂ jest wielkością sprzedaży utraconą na rzecz konkurentów. Krzywa DD zawierająca punkty A i B’ jest krzywą popytu na produkty przedsiębiorstwa w sytuacji, kiedy wszyscy producenci obniżają cenę P,.

jeżeli przedsiębiorstwo podnosi cenę swoich produktów i to samo czynią przedsiębiorstwa konkurencyjne, wówczas spadek sprzedaży produktów przedsiębiorstwa jest większy - popyt spadnie ze względu na wzrost ceny a także z racji przesunięcia zakupów części dotychczasowych konsumentów na produkty konkurentów.

Istnienie krzywej popytu DD nie wymaga, aby zmiany cen (spadek lub wzrost) produktów przedsiębiorstwa i produktów konkurencyjnych były proporcjonalne. Ponieważ produkty są zróżnicowane producenci mogą sprzedawać je po różnych cenach i stosować zmiany cen niekoniecznie proporcjonalne w stosunku do zmian cen produktu konkurencyjnego.

Istotną zmianą wprowadzoną do analizy konkurencji monopolistycznej jest przyjęcie możliwości wpływania przedsiębiorstwa na położenie krzywej popytu. Dotychczas przyjmowaliśmy, że popyt na produkty przedsiębiorstwa jest wielkością daną, ukształtowaną przez optymalne wybory konsumentów (kupujących). E. Chamberlin uważa, że przedsiębiorstwo może wpływać na przesunięcie krzywej popytu wykorzystując do tego celu takie działania jak reklama oraz różnicowanie produktów pod względem jakości. W tym wypadku należy jednak uwzględnić nie tylko przesunięcie się krzywej popytu, lecz także przesunięcie się krzywej kosztów, wywołane zwiększonymi nakładami na reklamę lub zmianę jakości produktu

RÓWNOWAGA W KRÓTKIM OKRESIE CZASU

Równowaga przedsiębiorstwa oznacza osiągnięcie takiej kombinacji cena--wielkość produkcji, która przy danych kosztach produkcji umożliwia zrealizowanie maksymalnego zysku.

Na rynku konkurencji monopolistycznej występuje zróżnicowanie produktów. W tych warunkach wybór odpowiedniej jakości produktu, a także promocja sprzedaży przy pomocy reklamy stanowią równie ważne elementy maksymalizacji zysku jak cena, czy wielkość produkcji (sprzedaży). Dla uproszczenia analizy przyjmujemy na razie, iż przedsiębiorstwo dokonało wyboru jakości produktu oraz wyboru nakładów na reklamę.

Zróżnicowanie produktów na rynku konkurencji monopolistycznej sprawia, że krzywe popytu i krzywa kosztów produkcjii przedsiębiorstw wytwarzających daną grupę produktów nie są jednakowe. Można jednak przyjąć, że krzywe te są podobne do siebie w tym sensie, iż krzywe popytu mają nachylenie ujemne, ^a krzywe kosztów przeciętnych i marginalnych przybierają charakterystyczną formę litery U.

Punktem wyjściowym jest sytuacja przedstawiona na wykresie 122A. Dane krzywe popytu na produkt przedsiębiorstwa oznaczone są jako dd i DD, natomiast cena sprzedaży ustalona jest w danym momencie na poziomie P_r Wielkość sprzedaży wynosi Q_r Krzywa kosztu marginalnego KM przecina krzywą Przychodu marginalnego PM_p w punkcie C. Przyjmujemy, że udział produkcji

249

248