Image 129

ZAŁOŻENIA MODELU OLIGOPOLU

Oligopol jest kolejną sytuacją na rynku konkurencji niedoskonałej. W porównaniu do konkurencji doskonałej, monopolu pełnego i konkurencji monopolistycznej rynek oligopolu jest bardziej skomplikowany, ponieważ nie prowadzi do jednoznacznych rozwiązań optymalizacyjnych. Na rynku oligopolistycznym istnieje silna współzależność między przedsiębiorstwami. Możliwości wyznaczania _ceny i wielkości produkcji przez dane przedsiębiorstwo uzależnione są od postępowania przedsiębiorstw konkurencyjnych. Reakcje konkurentów mogą być różne i trudno jest przewidzieć z góry jaki będzie ich rodzaj i zasięg. Jeżeli przedsiębiorstwo oligopolistyczne podniesie cenę sprzedaży swoich produktów, wówczas zmieni się wielkość sprzedaży przedsiębiorstwa. Wielkość zmiany sprzedaży zależy jednak od tego jak zareagują konkurenci - czy także podniosą ceny swoich produktów, czy też pozostawią ceny na niezmienionym poziomie. Podstawowe założenia modelu oligopolu są następujące:

(1)    Produkty jednorodne lub zróżnicowane.

Na rynku oligopolistycznym przedsiębiorstwa mogą sprzedawać zarówno produkty jednorodne, jak i produkty zróżnicowane. W rzeczywistości gospodarczej więcej jest przypadków przedsiębiorstw oligopolistycznych wytwarzających i sprzedających produkty zróżnicowane, będące w stosunku do siebie dość bliskimi substytutami. Typowym przykładem jest rynek samochodów osobowych, na którym poszczególne rodzaje samochodów są, w mniejszym lub większym zakresie, substytutami.

(2)    Niewielka liczba sprzedawców i wielu kupujących.

Rynek oligopolistyczny danego produktu (danej grupy produktów) opanowany jest przez niewielką liczbę producentów. Każdy z producentów posiada znaczącą część rynku. W rezultacie każda decyzja przedsiębiorstwa wpływająca na zmianę wielkości produkcji i sprzedaży jest zauważana przez konkurentów, którzy mogą podejmować odpowiednie kroki dostosowawcze. Konieczność liczenia się z reakcjami przedsiębiorstw konkurencyjnych jest istotną cechą oligopolu.

Nie istnieje górna granica wyznaczająca maksymalną liczbę przedsiębiorstw wskazującą na to, że dany rynek ma charakter oligopolu. Szczególnym przypadkiem jest duopol, tzn. rynek opanowany przez dwa przedsiębiorstwa.

(3)    Ograniczony dostęp do rynku.

Dostęp na rynek opanowany przez kilku znaczących producentów (sprzedawców) jest utrudniony, głównie przez czynniki natury technologicznej, a także czynniki związane z kosztami produkcji. Możliwości rozpoczęcia produkcji samochodu i wejścia na rynek samochodowy nie są ograniczone

259