Tabela 4. Kształtowanie się podaży jabłek w ciągu roku
Tabela 4. Kształtowanie się podaży jabłek w ciągu roku
Cena 1 kg jabłek w zł |
Rozmiary podaży jabłek w ciaau roku w tvs. ton |
Kombinacje |
2,10 |
20 |
F |
2,20 |
40 |
G |
2,30 |
60 |
H |
2,40 |
80 |
1 |
2.50 |
100 |
J |
Wyższa cena za 1 kg jabłek skłania producentów (dostawców) do dostarczania na rynek większych ilości jabłek natomiast niższa cena skłania ich do oferowania mniejszych ilości jabłek (np. przy cenie 2,50 zł/kg podaż wynosi 100 tys. ton rocz. nie a przy cenie 2,20 zł/kg podaż zmniejsza się do 40 tys. ton).
Jeżeli połączymy ze sobą wszystkie punkty kombinacji cena - ilość oferowanych produktów otrzymamy krzywą podaży (wykres 10).
Wykres 10. Krzywa podaży
rynkowej jabłek
Zmiany ceny i zmiany podaży danego produktu odbywają się w tym samym kierunku. Jakakolwiek zmiana ceny powoduje przemieszczanie się podaży (ruch podaży) wzdłuż danej krzywej podaży rynkowej.
Na podaż wpływają również inne, aniżeli cena produktu, czynniki. Zmiany tych czynników sprawiają, że krzywa podaży przesuwa się w górę lub w dół. Przypuśćmy, że nowa metoda sadownicza umożliwia wyprodukowanie 1 kg jabłek przy użyciu mniejszych nakładów pracy. W rezultacie koszty produkcji jabłek zmniejszają się. W takim wypadku różnica między jakąkolwiek daną ceną rynkową 1 kg jabłek a kosztem wytworzenia jest większa aniżeli przed wprawa-dzeniem nowej metody uprawy jabłek. Korzyści (zyski) dla producentów z każdego dostarczanego na rynek kilograma jabłek są większe aniżeli poprzednio. Dlatego też producenci będą dostarczać na rynek większe ilości jabłek w wyniku czego krzywa podaży jabłek przesunie się w dół (z krzywej SS do S^).
Spadek kosztów produkcji jabłek sprawia, że krzywa podaży przesuwa się dół - przy cenie 2,30 zł za kilogram ilość oferowanych jabłek wynosi obecnie 100 tysięcy ton rocznie podczas gdy poprzednio wynosiła 60 tysięcy ton. Różnica wynosi 40 tys. ton dla każdej ceny rynkowej jabłek.
przypuśćmy teraz, że pojawiła się choroba jabłek i w celu jej zwalczania należy stosować odpowiednie preparaty ochrony roślin. W tym wypadku koszty produkcji jabłek wzrastają, czyli że dla każdej danej ceny rynkowej 1 kg abłek korzyści (zyski) producentów zmniejszają się. W konsekwencji producenci będą skłonni dostarczać na rynek mniejsze ilości jabłek. Krzywa podaży jabłek przesuwa się w górę (z SS do S2S2) - np. przy cenie 2,30 zł/kg producenci oferują obecnie 20 tys. ton jabłek rocznie, podczas kiedy poprzednio oferowali 60 tys. ton rocznie. Dla każdej ceny różnica wynosi 40 tys. ton
jabłek mniej.
Wykres 11. Przesuwanie się krzywej podaży rynkowej
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PODAŻ
Do najważniejszych czynników, które poza ceną danego produktu mają wpływ na kształtowanie się wielkości podaży należą: ceny czynników produkcji, technologia, podatki i subsydia, przewidywania cen oraz ilość przedsiębiorstw w gałęzi.
CENY CZYNNIKÓW PRODUKCJI
Wzrost cen czynników wykorzystywanych do produkcji (wzrost płac, opłat za energię, czynszów, wzrost cen surowców, wzrost procentów od pożyczonego kapitału, itp.) powoduje, ceteris paribus, przesuwanie się krzywej podaży w gó-rS- W sytuacji spadku cen czynników produkcji krzywa podaży przesuwa się w dół. W pierwszym przypadku produkcja staje się mniej zyskowna (dla każdej
47