Image 20 (4)

Tabela 3. Kształtowanie się popytu na jabłka w ciągu roku

Cena 1 kg jabłek w złotówkach	Rozmiary popytu w tys. ton	Kombinacje
2,10	100	E
2,20	80	D
2,30	60	C
* 2,40	40	B
2,50	20	A

Z łatwością zauważymy, iż przy niższej cenie kilograma popyt na jabłka jest większy natomiast przy wyższej cenie popyt na jabłka jest mniejszy. Popyt na jabłka, za które należy zapłacić 2,10 zł/kg wynosi 100 tys. ton natomiast popyt przy cenie 2,50 zł/kg osiąga rozmiary 20 tys. ton w ciągu roku. W tabeli zawarte są alternatywne wielkości popytu na jabłka w ciągu roku występujące przy różnych poziomach cen (kombinacje A, B, C, D, E).

Dane zawarte w tabeli możemy przedstawić w formie wykresu. W tym celu na osi rzędnych odkładamy ceny natomiast na osi odciętych odkładamy rozmiary popytu w ciągu roku. Poszczególne kombinacje cena - popyt nanosimy na wykres i łączymy je ze sobą. W ten sposób otrzymujemy krzywą popytu. Dla uproszczenia dydaktycznego posługiwać się będziemy linią prostą pamiętając, iż w rzeczywistości zależności między ceną i popytem oraz między ceną i podażą mają charakter nieliniowy.

Wykres 8 przedstawia odwrotną zależność zmian rozmiarów popytu w stosunku do zmian ceny danego dobra (jabłek). Jakakolwiek zmiana ceny (wzrost lub spadek) powoduje przemieszczanie się popytu (ruch popytu) jedynie wzdłuż danej krzywej popytu.

Popyt na jabłka zmienia się również w zależności od zmian innych czynników, np. dochodów kupujących jabłka. Wzrost lub spadek dochodów konsumentów wywołuje przesuwanie się krzywej popytu rynkowego.

Wykres 9. Przesuwanie się krzywej popytu na jabłka

Wzrost dochodów konsumentów przesuwa popyt na jabłka w górę z krzywej popytu DD do krzywej DDi. Spadek dochodów konsumentów przesuwa popyt rynkowy w dół, z krzywej DD do krzywej DD2. Krzywe DD, DD1 i DD₂ są krzywymi popytu rynkowego na jabłka przy różnych poziomach dochodów konsumentów.

Przesunięcie się krzywej DD w górę oznacza wzrost popytu rynkowego przy tej samej cenie. Np. przy cenie 2,50 zł/kg konsumenci mogą obecnie kupić 60 tys. ton jabłek (punkt A1 na krzywej DD^ a nie 20 tys. ton (punkt A na krzywej DD). Zmiana popytu rynkowego (wzrost popytu) wynosi 40 tys. ton w ciągu roku.

Spadek dochodów konsumentów i przesunięcie się krzywej DD w dół oznacza zmniejszenie się popytu rynkowego - przy cenie 2,30 zł/kg konsumenci mogą kupić jedynie 20 tys. ton jabłek rocznie (punkt A₂ na krzywej DD₂) podczas kiedy przed zmianą dochodów mogli kupić 60 tys. ton. Spadek popytu rynkowego wynosi 40 tys. ton rocznie.

Należy zapamiętać, że:

1.    Zmiana ceny dobra powoduje zmiany wielkości popytu wzdłuż danej krzywej popytu.

2.    Krzywa popytu rynkowego przesuwa się tylko w rezultacie zmian czynników niecenowych (innych aniżeli cena).

41