84
Zate
II
II sposób. Sprawdzamy warunki Schwartza: rot F = 0
e* siny,
8h
dx
e* siny.
Pole sił jest więc polem potencjalnym, praca elementarna - różniczką zupełną
dW
bx dx + ty dy
tak że można całkować po dowolnej drodze, np. po prostej y = 0 w przedziale zmienności x ; [1, 0]. Otrzymamy
0
J ex cosO dx =
1
2.23. Drogi całkowania przedstawiono na rys.27. a.
Wl = | F dr = | F x dx =
“I
gdyż y = 0, z = 0.
b. W celu obliczenia całki krzywoliniowej po drodze l2 przejdziemy do współrzędnych biegunowych (r, cp):
Rys.27
x — cos (p,
y
smcp,
gdyż Ir = 1. Stąd
dx — — sinę dcp.
Zate
o
o
W, = I F dr
(x2 -|- y2) dx =
sin(p dcp
cos cp
= 2
i
i
— TL
— K
2.24. Pole siły F(r) nazywamy potencjalnym (i zachowawczym), jeżeli istnieje jednoznaczna funkcja skalarna Ep (r), taka że
F = -grad Ep.
Pokażemy, że dla takiego pola zachodzi warunek
0.
rot F
Załóżmy, że rot F ^ 0 i istnieje taka funkcja cp> że F = —grad cp. Stąd
rot grad cp = — rot F # 0,
co jest sprzeczne z tożsamością
rot grad cp = 0,
prawdziwą dla każdej funkcji skalarnej cp, klasy C2.
Zatem słuszne jest twierdzenie, że energia potencjalna Ep (r) jest określona tylko w przypadku bezwirowego pola sił F(r), tzn.
rot F = 0.