IMG00041

3. Stateczność pręt&w ściskanych lub zginanych oraz sprężyn śrubowych

L = rjl    (3.5)

gdzie: / - długość rzeczywista obliczanego pręta, 77 - współczynnik wybocze-niowy długości pręta.

Wartości liczbowe współczynników 77 dla częściej spotykanych warunków brzegowych prętów podano w tabl. 3.1.

Wzory (3.1) oraz (3.2) są słuszne wówczas, gdy naprężenia krytyczne są mniejsze od granicy proporcjonalności. Wzory te można więc stosować wówczas, gdy smukłość pręta jest większa od smukłości granicznej s_s, obliczonej ze wzoru

(3.6)

gdzie R_h - granica proporcjonalności, tj. stosowalności prawa Hooke’a.

Dla stali konstrukcyjnej St3, mającej Rh = 200 MPa i moduł Younga £ = 2,1 • 10⁵ MPa, smukłość graniczna według wzoru (3 .6) wynosi % = 100 (por. [18], str. 244). Dla smukłości większych od % należy więc stosować wzory (3.1) i (3.2), dla smukłości zaś mniejszych - wzór Tetmajera

cr_b = R_e-^-^-J^s    (3.7)

n V E

Tablica 3.1. Wartości liczbowe współczynnika wyboczeniowego długości pręta [do wzoru (3.5)]

Lp.	Schemat obciążenia			Warunki brzegowe	77	Lp.	Schemat obciążenia			Warunki brzegowe	77
1		p jf-	:	Przeguby na obu końcach	1	3	1 Ml	--/-		Oba końce utwierdzone	0,5
		w.					m	%
2	1 i i jj	\p		Jeden koniec utwierdzony, drugi swobodny	2	4	\ \	p #-		Jeden koniec utwierdzony, drugi przegubowy	0,7

41