63
5.3.1.1. PRZYKŁAD OBLICZEŃ
Obliczyć podstawowe parametry walcowej przekładni zamkniętej o zębach skośnych wg schematu 6, rys. 5.3.3e.
PARAMETRY ZADANE:
Schemat reduktora - 6 wg rys. 5.3.3e;
P, = 5,5 kW; T,= 36,2 Nm; r2= 110,7 Nm; u,= 1450 min-1; u = 3,15; Tmm/Tnom=2,9 (tabl. 19.9.1);
<Jhp = 475 MPa; Ofpi = 142 MPa; Om= 131 MPa; Ow’maxi(2)= 1064 (938) MPa; 0FPmaA 1(2) = 304 (268) MPa. Materiał zębnika - 55, 7ffi1=270 (5.2.1).
Materiał koła zębatego - 40, HB2= 250 (5.2.1).
Warunki pracy przekładni - lekkie.
1. OBLICZANIE ŚREDNICY ZĘBNIKA I DOBÓR INNYCH PARAMETRÓW PRZEKŁADNI
1.1. Obliczeniowa średnica zębnika
2. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ STYKOWYCH
2.1. Siła obwodowa w zazębieniu
F,=2Ti ■103/dH,1 = 2-36,2 1 05/43,72 = 1656 N.
2.2. Prędkość odwodowa kół
iS=7rt/^in,/(60T03)=Tt 43,72 1450/(60 103) = 3,32 mis.
2.3. Klasa dokładności = f (ij,/?) - 8 (tabl. 5.3.10).
2.4. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego k H# = f (iS, klasa dokładności, twardość zębów, fi);
kHiS = 1,06 (tabl. 5.3.14).
2.5. Współczynnik uwzględniający nierównomiemość rozkładu obciążenia między parami zębów w zazębieniu
kna ~ f ("d, klasa dokładności, fi); kHa = 1,07 (tabl. 5.3.12).
2.6. Jednostkowa obliczeniowa siła obwodowa
1= Ft kH@kht) kHakA/b2 ~
= 1656-1,06 1,06 1,07 1,1/38 = 57,6 N/mm.
2.7. Obliczeniowe naprężenia stykowe
crH Zh Zm Zc
= 1,70-270-0,79 ../4|ŁŚ^1Ż±1 = 478 MPa.
110,7 1,06 1,1 (3,15+1) 3 0 9 -4752 3,152 ^ — 43,7 mm.
Dla kół o zębach skośnych kd = 68 (MPa)'?
Współczynnik szerokości wieńca (w stosunku do średnicy zębnika) j'bd= b/di =f (HB, rozmieszczenie kół względem łożysk) ipbd = 0,9 (tabl. 5.3.6).
Współczynnik nierównomiemości rozkładu obciążenia wzlędem linii styku kHf= i(HB, rozmieszczenie kół względem łożysk, Tpbd ) kHfs = 1,06 (rys. 5.3.3a).
Współczynnik uwzględniający zewnętrzne obciążenie dynamiczne kA= 1,1 (tabl. 5.3.9).
Zazębienie zewnętrzne ( +).
1.2. Szerokość wieńca koła zębatego
b2= b = d = 0,9 • 43,7 = 39 mm.
Szerokość wieńca zębnika
ńi = ń2 + (3...5) = 39+3 = 42 mm.
1.3. Odległość obliczeniowa osi dla wstępnie ocenianej wartości P'= 15°
Ow = di(u+l)/{2 cos p') = 43,7 (3,15+1)/ (2 cosl5°) = 93,8 mm. Przyjmujemy aw = 90 mm (tabl. 5.3.3).
1.4. Moduł zazębienia przy założeniach z(= 17, j9,=15° m'=d(cos fi'/z{ =43,7 cosl5°/17 = 2,48 mm.
Przyjmujemy m = 2,5 mm (tabl. 5.3.2).
1.5. Sumaryczna liczba zębów
zi~ 2 aw cosp'/m„ = 2-90(cosl5°)/2,5 = 69,5.
Przyjmujemy zE= 70.
1.6. Kąt pochylenia linii zęba
cosp = zt m„/(2aw) = 70-2,5/(2-90) = 0,9722.
p = axccosp = 13,54° = 13°32T0".
1.7. Liczba zębów zębnika z, = zE/(u+l) = 70/(3,15+1) = 16,8. Przyjmujemy z, = 17 (liczba nieparzysta).
Liczba zębów koła zębatego z2 = z!;-z1= 70-17 = 53.
1.8. Przełożenie rzeczywiste przekładni Uiz=z2/zi = 53/17 = 3,12.
1.9. Średnice okręgów kół zębatych
-tocznych dH,1=mnZ|/cos/S= 2,5-17/0,9722 = 43,71 mm;
dw2= mnz2/cosp = 2,5-53/0,9722 = 136,29 mm;
- wierzchołków zębów
dai=m(z,/cosjS+2) = 2,5(17/0,9722+2) = 48,71 mm; d„2=m(z2/cos/S+2) = 2,5(53/0,9722+2) = 141,29 mm;
- stop zębów
dn = m{z\/cos/S - 2,5) = 2,5(17/0,9722-2,5) = 37,46 mm; dn=m{z2/cosp-2,S) = 2,5(53/0,9722-2,5) = 130,04 mm. Sprawdzanie aw = 0,5(dwi+dw2) = 0,5(43,71+136,29) = 90,00 mm.
Współczynnik uwzględniający kształt stykających się powierzchni zębów skośnych Z„= 1,77 cos/8 = 1,77-0,96 = 1,70.
Współczynnik uwzględniający własności mechaniczne kół zębatych ZM = 275 MPaln;
Czołowy wskaźnik przypom £n =[l,88-3,2(l/Z|+l/z2)] cosp =
= [1,88-3,2(1/17+1/53)] cos 13,54°= 1,59.
Współczynnik przyporu Zc = \l l/ea = j 1/1,59 = 0,79.
O„f = 475 MPa.
OH - OHp 1100 / O Hf = |478-4751100/475 = 0,6% < 5%.
3. OBLICZANIE I KOREKTA PARAMETRÓW PRZEKŁADNI
3.1. Poskokowy wskaźnik zazębienia
c'ę = b2smp/(nm) = 38 sin 1 3,54°/(tt2,5) = 1,13.
3.2. Poskokowy wskaźnik zazębienia
zE= 68; cos 0=68 -2,5/(2-90)=0,9444; 0=19,20°; £*=1,59; zE= 69; cos 0=69-2,5/(2-90)=0,9583; 0=16,60°; £^=1,38; zE= 70; cos(3=70-2,5/(2-90)=0,9722; 0=13,54°; £^ = 1,13; z* = 71; cos 0=7 1 -2,5/(2-90)=0,9861; 0 = 9,56°; £*=0,80; zt=72; cos/3=72-2,5/(2-90)=l ,0; fi = 0,00°; c'p =0;
Za podstawowy wariant przyjmujemy zr= 70 ze zmniejszeniem £p do wielkości ep= 1,05.
Dla osiągnięcia wielkości £f= 1,05 zmniejszymy szerokość wieńca koła zębatego.
Nowa szerokość koła b2= 38 1,05/1,13 = 35 mm. Jednostkowa obliczeniowa siła obwodowa przy tej szerokości WHt =Ftknp k^ kHa kA /b2 —
= 1656 1,06-1,06-1,07 1,1/35 = 62,5 N/mm. Obliczeniowe naprężenia stykowe
oH= 1,70-270-0,79 = 498 MPa'
Przeciążenie przekładni
| Oh - Ohp 1100/Ohp = |498-4751100/475 = 4,8% < 5%. Nowa szerokość zębnika ńi = f>2 + (3...5) = 35+3 = 38 mm.
4. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ GNĄCYCH
4.1. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego przy zginaniu zęba kF^ = f(i3, klasa dokładności, twardość zębów) kF$= 1,12 (tabl. 5.3.14).