5.3.1.1. PRZYKŁAD OBLICZEŃ
PARAMETRY ZADANE:
Schemat reduktora - 6 wg rys. 5.3.3e;
P, = 5,5 kW; T,= 36,2 N m; T2= 110,7 N-m; n,= 1450min'; u = 3,15; Tm„/Tnom=2,9 (tabl. 19.9.1);
CJjjp = 475 MPa; Ufp\ = 142 MPa; Om= 131 MPa; 0"HPmaxI(2)“ 1064 (938) MPa; aFPmax,(l)= 304 (268) MPa. Materiał zębnika - 55, HBX=210 (5.2.1).
Materiał koła zębatego - 40, HB2= 250 (5.2.1).
Warunki pracy przekładni - lekkie.
1. OBLICZANIE ŚREDNICY ZĘBNIKA I DOBÓR INNYCH PARAMETRÓW PRZEKŁADNI
1.1. Obliczeniowa średnica zębnika
2. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ STYKOWYCH
2.1. Siła obwodowa w zazębieniu
F,=2T, 103/d„,= 2-36,2 1 05/43,72 = 1656 N.
2.2. Prędkość odwodowa kół
TS=ndwin,/(60T03)=7r 43,72 1450/(60 103) = 3,32 m/s.
2.3. Klasa dokładności = f (tJ,/S)-*• 8 (tabl. 5.3.10).
2.4. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego km> = f (t5, klasa dokładności, twardość zębów, fi); kHi)= 1,06 (tabl. 5.3.14).
2.5. Współczynnik uwzględniający nierównomiemość rozkładu obciążenia między parami zębów w zazębieniu
kua ~ f(t7, klasa dokładności, fi); kHa= 1,07 (tabl. 5.3.12).
2.6. Jednostkowa obliczeniowa siła obwodowa Wm =Ft kup kup kHakA/b2 =
= 1656-1,06T,06T,07T,1/38 = 57,6 N/mm.
2.7. Obliczeniowe naprężenia stykowe
fi ~kd~f
Al 110,7 1,06 1,1 (3,15+1)
68 1 0,9-4752 3,152 10 ~43’7'
F2 kNp kA
^bd &HP
(Th Zh Zm Zt
~ 103 = U2
Dla kół o zębach skośnych kp = 68 (MPa)'7!
Współczynnik szerokości wieńca (w stosunku do średnicy zębnika) jM= b /dt = f (HB, rozmieszczenie kół względem łożysk) ipbd = 0,9 (tabl. 5.3.6).
Współczynnik nierównomiemości rozkładu obciążenia wzlędem linii styku kHf= {(HB, rozmieszczenie kół względem łożysk, jSbd ) kHę= 1,06 (rys. 5.3.3a).
Współczynnik uwzględniający zewnętrzne obciążenie dynamiczne kA = 1,1 (tabl. 5.3.9).
Zazębienie zewnętrzne ( + ).
1.2. Szerokość wieńca koła zębatego
b2=b = j/bd d{= 0,9 -43,7 = 39 mm.
Szerokość wieńca zębnika
b\ = b2 + (3...5) = 39+3 = 42 mm.
1.3. Odległość obliczeniowa osi dla wstępnie ocenianej wartości (5 = 15°
a’„ = d,’(u+l)/(2 cos p') = 43,7(3,15+1)/(2cosl5°) = 93,8 mm. Przyjmujemy aw = 90 mm (tabl. 5.3.3).
1.4. Moduł zazębienia przy założeniach z[=\l, /S'=15° m’=d [cos fS/z[ = 43,7 cosl5°/17 = 2,48 mm.
Przyjmujemy rn = 2,5 mm (tabl. 5.3.2).
1.5. Sumaryczna liczba zębów
z^-2aw cos fiim„ = 2-90(cosl5°)/2,5 = 69,5.
Przyjmujemy zE= 70.
1.6. Kąt pochylenia linii zęba
cos p~zz m„/(2oJ = 70 2,5/(2 90) = 0,9722. arc cos p= 13,54° = B^yiO’'.
1.7. Liczba zębów zębnika z, = zx/(u+l) = 70/(3,15+1) = 16,8. Przyjmujemy z, = 17 (liczba nieparzysta).
Liczba zębów koła zębatego z2=zs-z,= 70-17 = 53.
1.8. Przełożenie rzeczywiste przekładni u„=z2/z,= 53/17 = 3,12.
1.9. Średnice okręgów kół zębatych
-tocznych dw] = m„zl/cosf} = 2,5 17/0,9722= 43,71 mm;
dw2= maz1/cosp = 2,5-53/0,9722 = 136,29 mm;
- wierzchołków zębów
daI=m(z,/cosp+2) = 2,5(17/0,9722+2) = 48,71 mm; da2= m (z2/cosjS +2) = 2,5(53/0,9722+2) = 141,29 mm;
- stop zębów
dn = m (z! /cos/? - 2,5) = 2,5(17/0,9722-2,5) = 37,46 mm; df2=na(z2/cosfi-2,5) = 2,5(53/0,9722-2,5) = 130,04 mm. Sprawdzanie aw = 0,5(dwi+dw2) = 0,5(43,71+136,29) = 90,00 mm.
WH, U+l d w i u
= 1,70-270 0,79 1 =478 MPa.
Współczynnik uwzględniający ksztah stykających się powierzchni zębów skośnych
Z„= 1,77 cos p = 1,77-0,96 = 1,70.
Współczynnik uwzględniający własności mechaniczne kół zębatych ZM = 21S MPa1,J;
Czołowy wskaźnik przyporu ea=[l,88-3,2(l/z,+l/z2)]cos/J =
= [1,88-3,2(1/17+1/53)] cos 13,54°= 1,59. Współczynnik przyporu ZE = \J \/ea = 11/1,59 = 0,79.
a bp =475 MPa.
\OH-OHP\\00IOHP = |478-4751100/475 = 0,6% < 5%.
3. OBLICZANIE I KOREKTA PARAMETRÓW PRZEKŁADNI
3.1. Poskokowy wskaźnik zazębienia
Ep = b2 sin/S/Cnm) = 38 sin 13,54°/(tt-2,5)= 1,13.
3.2. Poskokowy wskaźnik zazębienia
zr= 68; cos /S=68-2,5/(2-90)=0,9444; 0 = 19,20°; = 1,59;
zE= 69; cos 0=69-2,5/(2 90)=0,9583; 0=16,60°; =1,38;
zs=70; cos 0=70-2,5/(2 90)=0,9722; (5=13,54°; =1,13;
Zj= 71; cos 0=71-2,5/(2 90)=0,9861; 0 = 9,56°; £p =0,80; zr= 72; cos 0=72-2,5/(2-90)= 1,0; 0 = 0,00°; s'e =0;
Za podstawowy wariant przyjmujemy zt= 70 ze zmniejszeniem Ep do wielkości £p= 1,05.
Dla osiągnięcia wielkości £p= 1,05 zmniejszymy szerokość wieńca koła zębatego.
Nowa szerokość koła b2= 38 1,05/1,13 = 35 mm. Jednostkowa obliczeniowa siła obwodowa przy tej szerokości Wm = F, kup km) klla kA/b2 —
= 1656-1,06-1,06 1,07 1,1/35 = 62,5 N/mm. Obliczeniowe naprężenia stykowe
Oh= 1,70-270-0,79 \|^plll+l = ągg MPa.
Przeciążenie przekładni
\Oll~<J,rp\\00/<JffP = |498-4751100/475 = 4,8% < 5%. Nowa szerokość zębnika i>i = ń>2 + (3...5) = 35+3 = 38 mm.
4. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ GNĄCYCH
4.1. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego przy zginaniu zęba kFA = f (i5, klasa dokładności, twardość zębów) kFi)- 1,12 (tabl. 5.3.14).