68
5. SIŁY DZIAŁAJĄCE W ZAZĘBIENIU
5.1. Moment rzeczywisty na wale wyjściowym, N-m
^2rz —^2 Orz/O.
5.2. Siły obwodowe, N
5.3. Siły promieniowe, N
Frl=Fn tg a cosói; Fr2=Fl2tga sinói.
5.4. Siły poosiowe, N
Fa\— Fn tga sinói; Fa2=F,2tga cosó,. (a =20°)
5.3.4.1. PRZYKŁAD OBLICZEŃ
1c'
103
Ohp (j-kftc)k^U1
Ti k Hp k/
■ 101
= 1049-1,1-1,24-1,0-1,1/32 = 49,2 N/mm. 2.7. Obliczeniowe naprężenia stykowe
Vh dnii u | |
1 49,2/3,172 + l |
Obliczyć podstawowe parametry stożkowej przekładni zamkniętej o zębach prostych wg schematu c2, rys. 5.3.4. PARAMETRY ZADANE:
Schemat reduktora - c2 wg rys. 5.3.4 (łożyska stożkowe);
P, = 5,5 kW; 7j= 36,2 N-m; T2= 110,7 N-m;
J3|= 1450 min-1; u =3,15;
Tmm/Tnom=2,9 (tabl. 19.9.1).
Ohp = 475 MPa; (JFP, = 142 MPa; Ofp2 =131 MPa;
OH/>maxi(2)= 1064 (938) MPa; Ofp ma* 1(2) = 304 (268) MPa. Materiał zębnika - 55, HB 270 (5.2.1).
Materiał koła zębatego - 40, HB2= 250 (5.2.1).
Warunki pracy przekładni - lekkie.
OBLICZA SIĘ:
1. OBLICZANIE ŚREDNICY ZĘBNIKA I DOBÓR INNYCH PARAMETRÓW PRZEKŁADNI
1.1. Zewnętrzna obliczeniowa średnica zębnika
di 110,71,11, lio3
0,85 4752 (1- 0,25)0,25 3,152 72,9 mm'
Dla kół o zębach prostych kj = 101 MPa!'3 Współczynnik szerokości wieńca (w stosunku do zewnętrznej długości tworzącej koła stożkowego) k^-b/R^ =(0,2...0,3). Przyjmujemy k(K= 0,25.
Współczynnik nierównomiemości rozkładu obciążenia wzdłuż linii styku kiifr f (.HB, rozmieszczenie kół względem łożysk) knp= 1,1 (rys. 5.3.4a - krzywa la) dla k^ujl-kj = 0,25-3,15/(2-0,25) = 0,45.
Współczynnik uwzględniający zewnętrzne obciążenie dynamiczne =1,1 (tabl. 5.3.9).
Współczynnik uwzględniający zmianę wytrzymałości przekładni stożkowej w porównaniu z przekładnią walcową v„= 0,85.
1.2. Moduł obwodowy zewnętrzny przy założeniu z[ =17 m'te= dijz[= 72,9/17 = 4,28 mm.
Przyjmujemy ra„ = 4,5nim (tabl. 5.3.2).
1.3. Liczba zębów zębnika z,= dć\/mlc = 72,9/4,5 = 16,2. Przyjmujemy z,= 17.
Liczba zębów koła zębatego z2 = z,u= 17-3,15 = 53,6. Przyjmujemy z2= 54.
1.4. Przełożenie rzeczywiste przekładni u tz—Zi/z ,= 54/17 = 3,176.
1.5. Długość zewnętrzna tworzącej koła stożkowego Re=0,5m,e \lz]+z2 =
= 0,5-4,5 l/l72+542 = 127,4 mm.
1.6. Szerokość wieńca kół zębatych b=Rekbc= 127,4 0,25 = 31,9 mm.
Przyjmujemy b = 32 mm.
m,c= 4,5£ (1/8...1/10) b = (1/8...1/10)32 = (4,0...3,2) mm.
1.7. Długość średnia tworzącej koła stożkowego Rm = Rc~0,5b = 127,4-0,5-32= 111,4 mm.
1.8. Kąty stożków podziałowych
ó, = arc tg (1/u „) = arc tg (1/3,1765) = 17,475° = 17°31 '32"; ó2=arc tglujz) = 72,525° = 72°28'28".
1.9. Średnice zewnętrzne kół zębatych
- podziałowych dcl = m,ez,= 4,5-17 = 76,5 mm;
dę2= mtcz2= 4,5-54 = 243 mm;
- wierzchołków zębów
d0ei=dei+2/n;ecosói= 76,5 + 2 -4,5cosl7,475 = 85,08 mm; dae2=dc2+2mlc cos<52= 243 + 2 -4,5cos72,525 = 245,70 mm;
- stop zębów
dfc\=dct-2,4 m,c cosói= 76,5 - 2,4-4,5cosl7,475 = 66,20 mm; drc2=dc2-2,4 m,c eos(52= 243 - 2,4 -4,5cos72,525 = 239,76 mm.
1.10. Moduł w średnim przekroju zęba mm=mieRm/Rc = 4,5 111,4/127,4 = 3,93 mm.
1.11. Średnice średnie kół zębatych
dmi = wm Z| = 3,93 17 = 66,81 mm; dmi=mmz2= 3,93 54 = 212,22 mm.
2. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ STYKOWYCH
2.1. Siła obwodowa w zazębieniu
F, = 27j 103/dml= 2-36,2-103/66,81 = 1084 N.
2.2. Prędkość odwodowa kół
•d = TT d„,, n, /(60 T 03) = n 66,81 • 1450/(60 -103) = 5,07 m/s.
2.3. Klasa dokładności = f (-d )-» 8 (tabl. 5.3.10).
2.4. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego kHi)= f (iS, klasa dokładności, twardość zębów) kH-a= 1,24 (tabl. 5.3.14).
2.5. Współczynnik uwzględniający nierównomiemość rozkładu obciążenia między parami zębów w zazębieniu. Dla zębów prostych kHa = 1,0.
2.6. Jednostkowa obliczeniowa siła obwodowa WHt = FtkHp ku,]kHakA/b —
Oh = Z„ Zp
Współczynnik uwzględniający kształt stykających się powierzchni zębów prostych ZH= 1,77,
Współczynnik uwzględniający własności mechaniczne kół zębatych Z M = 215 MPa'A Współczynnik przypora Zc= 1,0.
\0„ - aHp\\Q(t! a „p = |463-4751 100/475 = 2,5%<5%.
3. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ GNĄCYCH
3.1. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego przy zginaniu zęba kFl} = f (•#, klasa dokładności, twardość zębów) kF$ = 1,15 (tabl. 5.3.14).
3.2. Współczynnik nierównomiemości rozkładu obciążenia wzdłuż linii styku
kF/j = l+l,5(ktfp-l) = 1-t-l ,5(1,1-1) = 1,15.
3.3. Współczynnik uwzględniający nierównomiemość rozkładu obciążenia między parami zębów w zazębieniu. Dla zębów prostych kFa = 1,0.