5. SIŁY DZIAŁAJĄCE W ZAZĘBIENIU
5.1. Moment rzeczywisty na wale wyjściowym, N-m
Tlrz^Un/u.
5.2. Siły obwodowe, N
5.3. Siły promieniowe, N
Fn=F,, tg a cosói; Fr2=Fntga sin<5t.
5.4. Siły poosiowe, N
Fa\= Ft\ tg a sin <51; Fa2=F,2 tga cosói. (a =20°)
5.3.41. PRZYKŁAD OBLICZEŃ
103
Ti kHp kA
d’c] = kó
= 101h
110,71, U, 110
Obliczyć podstawowe parametry stożkowej przekładni zamkniętej o zębach prostych wg schematu c2, rys. 5.3.4. PARAMETRY ZADANE:
Schemat reduktora - c2 wg rys. 5.3.4 (łożyska stożkowe);
Pi = 5,5 kW; r,= 36,2 N-m; r2=110,7N-m; n,= 1450 min-1; u =3,15;
Tmax/Tnom=2,9 (tabl. 19.9.1).
Ohp = 475 MPa; CTm = 142 MPa; OfP2 =131 MPa;
max I (2) = 1064 (938) MPa; crFPmaxH2)= 304 (268) MPa. Materiał zębnika - 55, HB, = 270 (5.2.1).
Materiał koła zębatego - 40, HB2= 250 (5.2.1).
Warunki pracy przekładni - lekkie.
OBLICZA SIĘ:
1. OBLICZANIE ŚREDNICY ZĘBNIKA I DOBÓR INNYCH PARAMETRÓW PRZEKŁADNI
1.1. Zewnętrzna obliczeniowa średnica zębnika
3/
85 4752(1-0,25)0,25 3,1S2 72,9 mm‘
Dla kół o zębach prostych kj= 101 MPaJa Współczynnik szerokości wieńca (w stosunku do zewnętrznej długości tworzącej koła stożkowego) k^b/Rc =(0,2...0,3). Przyjmujemy *^=0,25.
Współczynnik nierównomiemości rozkładu obciążenia wzdłuż linii styku kHp= {{HB, rozmieszczenie kół względem łożysk) kup = 1,1 (rys. 5.3.4a - krzywa la) dla k^u/ęi-kj = 0,25-3,15/(2-0,25) = 0,45.
Współczynnik uwzględniający zewnętrzne obciążenie dynamiczne k,i=l,l (tabl. 5.3.9).
Współczynnik uwzględniający zmianę wytrzymałości przekładni stożkowej w porównaniu z przekładnią walcową vh=0,S5.
1.2. Moduł obwodowy zewnętrzny przy założeniu z\ =17 m'tc= de\lz[= 72,9/17 = 4,28 mm.
Przyjmujemy mte = 4,5 mm (tabl. 5.3.2).
1.3. Liczba zębów zębnika z,= dj/m,c = 72,9/4,5 = 16,2. Przyjmujemy z,= 17.
Liczba zębów koła zębatego z2 = ztu = 17-3,15 = 53,6. Przyjmujemy z2= 54.
1.4. Przełożenie rzeczywiste przekładni Ura=z2/Zi= 54/17 = 3,176.
1.5. Długość zewnętrzna tworzącej koła stożkowego Rc=0,5mlc\lz]+zi =
= 0,5-4,5 v'l72+542= 127,4 mm.
1.6. Szerokość wieńca kół zębatych
b = Rc *te= 127,4 • 0,25 = 31,9 mm.
Przyjmujemy b = 32 mm.
zute= 4,5^(1/8... 1/10) b = (1/8...1/10)32 = (4,0...3,2) mm.
1.7. Długość średnia tworzącej koła stożkowego Rm = Rc-0,5b = 127,4 - 0,5-32 = 111,4 mm.
1.8. Kąty stożków podziałowych
ói=arc tgjl/Urz) =arc tg (1/3,1765) = 17,475° = 17°3132"; ó2=arc tglurz) = 72,525° = 72°28’28".
1.9. Średnice zewnętrzne kół zębatych
- podziałowych dei = mtez,= 4,5 -17 = 76,5 mm;
de2= mteZ2= 4,5-54 = 243 mm;
- wierzchołków zębów
daei-del+2ni,c cosói= 76,5 + 2 -4,5cosl7,475 = 85,08 mm; daei=dei +2m,c cosó2= 243 + 2 -4,5cos72,525 = 245,70 mm;
- stop zębów
dfet=dci-2,4 m,c cos<5i= 76,5 - 2,4 -4,5cos 17,475 = 66,20 mm; dfci=dei-2,4 mtc cos62= 243 - 2,4 -4,5cos72,525 = 239,76 mm.
1.10. Moduł w średnim przekroju zęba mm=m,cRm/Re = 4,5 111,4/127,4 = 3,93 mm.
1.11. Średnice średnie kół zębatych
dmi = mm Z| = 3,93 17 = 66,81 mm; dm2=rnm z2= 3,93 54 = 212,22 mm.
2. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ STYKOWYCH
2.1. Siła obwodowa w zazębieniu
F,=2Tt 10Vdm,= 2-36,2-103/66,81 = 1084 N.
2.2. Prędkość odwodowa kół
= ttdmi U\/(60 -103) =7T 66,81 -1450/(60-103) = 5,07 m/s.
2.3. Klasa dokładności = f (i9) -* 8 (tabl. 5.3.10).
2.4. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego kHp={ (i3, klasa dokładności, twardość zębów) kHi= l,24 (tabl. 5.3.14).
2.5. Współczynnik uwzględniający nierównomiemość rozkładu obciążenia między parami zębów w zazębieniu. Dla zębów prostych kHa= l,0.
2.6. Jednostkowa obliczeniowa siła obwodowa Wm=FtkHp kHpknakA/b —
= I049 l,l-l,24-1,0-1,1/32 = 49,2 N/mm.
2.7. Obliczeniowe naprężenia stykowe
(Jff — Z,/ ,
eVVfidmXU
= 1,77-275 -1,0 l ' = 463 MPa< UHP= 475 MPa.
Współczynnik uwzględniający kształt stykających się powierzchni zębów prostych ZH = 1,77,
Współczynnik uwzględniający własności mechaniczne kół zębatych Z« = 275 MPa17.
Współczynnik przypora Zc = 1,0.
| CT„ - OW1100 /CT«p = |463-4751100/475 = 2,5% < 5%.
. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ GNĄCYCH
3.1. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego przy zginaniu zęba kM = f (iJ, klasa dokładności, twardość zębów) A>o=l,15 (tabl. 5.3.14).
3.2. Współczynnik nierównomiemości rozkładu obciążenia wzdłuż linii styku
*r/S = l+l,5(*HP-l)= 1+1,5(1,1-1) =1,15.
3.3. Współczynnik uwzględniający nierównomiemość rozkładu obciążenia między parami zębów w zazębieniu. Dla zębów prostych *>a=l,0.