188 8. Badanie właściwości elektrycznych
Badanie właściwości elektrycznych tworzyw sztucznych, przeznaczonych do wyrobu izolatorów, nie wystarcza do precyzyjnego określenia możliwości ich stosowania. Znając opisane powyżej właściwości, można ustalić tylko przydatność poszczególnych tworzyw do wyrobu urządzeń obciążonych silnymi prądami lub do stosowania przy wprawdzie wysokich napięciach, ale zagrożonych małymi natężeniami prądu.
W przypadku tworzyw już stosowanych nie ma to specjalnego znaczenia, ale wprowadzane do produkcji nowe tworzywa wymagają dokładnego zbadania.
Wykorzystując powyższe metody ilościowego opisu elektrostatycznego ładowania się tworzyw można dokładnie ustalić, które tworzywo łat\\'o ładuje się, ale i łatwo rozładowuje, a które po naładowaniu bardzo długo utrzymuje ładunki na swej powierzchni i na tej podstawce odpowiednio ustalić jego użytkowanie.
LITERATURA
1. PN-88/E-04405: Materiały clcktroizolacyjnc stałe. Pomiary rezystancji.
2. PN-1EC 243-1: Metody badania wytrzymałości elektrycznej materiałów elektroizolacyjnych stałych. Badania przy częstotliwości sieciowej.
3. PN-IEC 243-2: Metody badania wytrzymałości elektrycznej materiałów clcktroizolacyjnych stałych. Wymagania dodatkowe dotyczące badań napięciem stałym.
4. PN-IF.C 243-3: Metody badania wytrzymałości elektrycznej materiałów clcktroizolacyjnych stałych. Wymagania dodatkowe dotyczące badań napięciem udarowym.
5. PN-74/H-04441: Materiały clcktroizolacyjnc stałe. Badanie odporności na łuk elektryczny o małym natężeniu prądu przy wysokim napięciu.
6. PN-89/E-04442: Materiały elektroizolacyjne stałe. Badanie odporności na prądy pełzające przy wysokim napięciu i pochyłej próbce.
7. PN-86/F--04403: Materiały clcktroizolacyjnc stałe. Metody pomiaru przcnikalności elektrycznej i współczynnika strat dielektrycznych.
8. PN-72/E-04400: Materiały clcktroizolacyjnc stałe. Przygotowanie i badanie próbek. Znormalizowane warunki otoczenia.
9. Dalbach G., Hauser B.: Kunststofft 1997,67/8,435.
10. Dówcncr D.. Hauser B.: Kiniststoffe 1969. 59.562.
11. Hcyl G.. Lilitgens G.: Kunsistoffe 1966.56. 51.
12. Kramer H.. Messner D.: Kunststoffc 1968. 58. 673.
Janina Thonutlla
Zarówno właściwości fizyczne, jak i chemiczne, bądź fizykochemiczne decydują o przetwórstwie tworzyw i określają parametry zastosowanych procesów w przemyśle.
O doborze metody decyduje zdolność do reakcji sieciowania makrocząsteczek pod wpływem podwyższonej temperatury lub czynników chemicznych. Na tej podstawie rozróżnia się tworzywa sztuczne termo- i chcmoutwardzalne oraz tworzywa termoplastyczne. Do każdej z wymienionych grup dobiera się odpowiednie metody ich przetwórstwa, aczkolwiek granica podziału pomiędzy nimi nie jest ściśle określona. Na przykład
1. Prasowanie jest metodą typową dla przetwórstwa tworzyw termoutwardzalnych. Metodę tę stosuje się też dość często w przetwórstwie tworzyw termoplastycznych. np. zmiękczonego poli(chlorku winylu), polistyrenu itp.
2. Formowanie wtryskowe tworzyw termoplastycznych oraz prasowanie przetłoczne tworzyw termoutwardzalnych jest praktycznie tą samą metodą przetwórstwa.
3. Odlewanie bezciśnieniowe jest metodą charakterystyczną dla przetwórstwa żywic chemoutwardzalnych, ale jest stosowane również szeroko w przetwórstwie zmiękczonego poli(chlorku winylu) przy formowaniu wyrobów przez odlewanie i bezciśnieniowe żelowanie.
Wytłaczanie z kolei jest formowaniem kształtek z tłoczywa, które po uplastycznieniu przechodzi pod ciśnieniem do głowicy z ustnikiem, a potem dopiero jest kształtowane przez urządzenie kalibrujące chłodzące i odciągające.
Niezależnie od rodzaju tworzywa i zastosowanej metody przetwórstwo polega na przeprowadzeniu tworzywa w stan dużej plastyczności i nadaniu mu żądanego kształtu. Dlatego też plastyczność tworzywa w odpowiednim przedziale temperatur i pod odpowiednim ciśnieniem (parametry procesu technologiczne-