img132

Pod względem fizjologicznym bakterie masłowe są mezofilami o optimum wzrostu w temp. ok. 35°C, niektóre gatunki mają zdolność wiązania azotu atmosferycznego {Cl. pasteurianum), przez co w sposób pośredni wzbogacają glebę. Większość z nich to szkodniki, zwłaszcza w przemyśle spożywczym. Powodują psucie mleka pasteryzowanego, psucie i pękanie serów, gorzknienie kiszonek i bombaże niewłaściwie wysterylizowanych konserw.

6.8. Rozkład pektyn

Pektyny występują w przestrzeniach międzykomórkowych w tkankach młodych roślin jako składniki blaszki środkowej między ścianami komórkowymi sąsiadujących tkanek. Wiele spośród drobnoustrojów wytwarza enzymy pektynolityczne rozkładające te związki. Należą do nich tlenowe Gram-do-datnie laseczki przetrwalnikujące z rodzaju Bacillus (B. macerans, B. poly-myxa), tlenowe, Gram-ujemne pałeczki z rodzaju Pseudomonas {Ps. fluore-scens), a także beztlenowe Gram-dodatnie laseczki przetrwalnikujące z rodzaju Clostridium {Cl. pectinouorum i Cl. felsineum). Spośród grzybów należy wymienić: Aspergillus niger, Penicillium italicum, Aureobasidium pullulans, Fusarium spp. i Rhizoctonia solani. Organizmy rozkładające pektyny mają duże znaczenie w roszeniu lnu i konopi, jak również w procesie klarowania soków owocowych i wina. Patogenność niektórych drobnoustrojów wobec roślin polega na ich zdolności wydzielania enzymów rozpuszczających pektyny. Przykładem może być Erwinia carotouora - powodująca rozkład tkanek sałaty, marchwi, selera i innych roślin.

6.9. Rozkład błonnika (celulozy)

Jest to polimer glukozy połączonej wiązaniami glukozy do wymi. Około 50% biomasy powstającej w fotosyntezie to celuloza, występująca w roślinach w ilościach 45-90%. Obumierające w zbiornikach rośliny wodne ulegają rozkładowi, wskutek czego do wody dostaje się bardzo dużo błonnika, szczególnie jesienią. Związek ten jest rozkładany przez drobnoustroje wytwarzające kompleks enzymatyczny (celulazę), będący zewnętrznymi enzymami celuloitycznymi (egzoenzymami). W dobrze nawietrzanych glebach celuloza jest rozkładana i wykorzystywana przez drobnoustroje tlenowe, np. grzyby {Fusarium, Aspergillus fumigatus i Aspergillus nidulans, Botritis cynerea, Rhizoctonia solani, Trichoderma uiride, Chaetomium globosum, Myrothecium uerrucaria), bakterie właściwe {Cytophaga, Sporocytophaga, Cellulomonas, Pseudomonas fluorescens var. cellulosa, Polyangium, Sorangium, Archangium) oraz promieniowce (Streptomyces cellulosae i sporangium, Micromonospora chalcea). W warunkach beztlenowych celulozę rozkładają bakterie z rodzaju Clostridium {Cl. thermocellum, Cl. cellobioparum),

56