img154 3

21

przy zmianach temperatury. W Stanach Zjednoczonych wykres taki nazywa się wykresem lepkości ASTM, a kąt nachylenia - kątem nachylenia prostej ASTM (ASTM - Slope).

Wzór Walthera służy do wyznaczenia prostej lepkości w układzie logarytmicznym, gdy jest znana lepkość cieczy w co najmniej dwóch temperaturach. Z wyznaczonej prostej można znaleźć wartość lepkości dla temperatury, w której nie była ona mierzona.

2.2.6. LEPKOŚĆ EMULSJI I ZAWIESIN

Emulsjami nazywa się układy dwóch nierozpuszczalnych w sobie cieczy, z których jedna jest rozproszona w drugiej w postaci kropelek. Warunek wzajemnej nie-rozpuszczalności cieczy ma podstawowe znaczenie, gdyż przy zmieszaniu dwóch cieczy rozpuszczalnych w sobie otrzymuje się roztwór.

Zawiesinami nazywa się układy dwóch nierozpuszczalnych w sobie ciał, z których jedno jest cieczą dyspergującą drobne cząstki ciała stałego (ciało zdyspergowane).

Zarówno w przypadku emulsji, jak i zawiesin zachodzi podobna sytuacja, tj. w cieczy mamy rozdrobnione cząstki obcego ciała, którym mogą być kropelki drugiej cieczy lub cząstki ciała stałego. Pod działaniem sił ścinających następuje przemieszczanie się cieczy dyspergującej względem ciała zdyspergowanego. Tak więc oprócz tarcia wewnętrznego cieczy, mamy do czynienia z tarciem zewnętrznym na granicy rozdziału faz (rys. 2.10).

Rys. 2.10. Model tarcia na granicy faz emulsji

Ze względu na to, że powierzchnia rzeczywistego kontaktu jest bardzo duża, a więc i działające adhezyjne siły międzycząsteczkowe są duże, lepkość wzrasta bardzo znacznie. Przykładem mogą być różnego rodzaju majonezy (emulsja żółtka w oleju roślinnym) lub emulsje olejów mineralnych z wodą.

W przypadku zawiesin obecność cząstek ciała stałego w cieczy powoduje dodatkowo nadawanie cieczy charakteru cieczy nienewtonowskiej, z czym wiążą się różnego rodzaju anomalie lepkości.