, Do metod hodowlanych należą metody:
• liczenia kolonii bakterii na płytkach,
• liczenia kolonii bakterii na filtrach membranowych,
• wskaźnikowe.
Metoda liczenia kolonii bakterii na płytkach. Posiew wykonuje się na podłożu stałym w trzech powtórzeniach dla danego rozcieńczenia, stosując posiew powierzchniowy („płytek tartych”) lub posiew wgłębny, tzw. „płytek lanych” (rozdz. 9). W metodzie tej na wyniki ma wpływ rodzaj zastosowanej pożywki, gdyż nie ma uniwersalnej pożywki, na której wyrastałyby wszystkie rodzaje bakterii i grzybów. Ponadto bakterie mogą występować w środowisku w skupieniach łańcuszkach (pakietowce, paciorkowce, gron-kowce), a na podłożu wyrastają w postaci jednej kolonii. W metodzie tej zakłada się, że jedna kolonia wyrasta z jednej komórki (jednostki tworzące kolonie - jtk). Wyniki należy odczytywać z płytek, na których liczba wyrosłych kolonii mieści się w granicach od 30 do 300 wg wzoru:
a
gdzie:
n - liczba mikroorganizmów w 1 cm3 lub w 1 g, a - średnia liczba kolonii dla powtórzeń danego rozcieńczenia,
V - objętość badanej próby (cm3).
Metoda liczenia kolonii bakterii na filtrach membranowych. Podobnie jak w metodzie bezpośredniego liczenia komórek na filtrach membranowych, należy określoną objętość badanej próby przesączyć przez filtr membranowy, umieszczony w aparacie do filtracji (rys. 1.2). Następnie filtr należy przenieść na powierzchnię pożywki wylanej na płytce Petriego. Po inkubacji liczy się wyrosłe kolonie i przelicza wg wzoru:
a
gdzie:
n - liczba drobnoustrojów w 1 cm3 lub 1 g, a - liczba kolonii na filtrze,
V - objętość badanej próby (cm3).
Metody wskaźnikowe to:
- metoda miana - miano jest to najmniejsza objętość (ilość) badanego materiału, w której znajduje się przynajmniej jedna żywa komórka bakterii. Oznaczenie polega na zaszczepieniu pożywek płynnych materiałem z kolejnych rozcieńczeń wykonanych według schematu (rys. 11.3). Po inkubacji odczytuje się wyniki, przyjmując za dodatnie te wysiewy, w których są widoczne zmiany w pożywce, np. zmiana barwy, zmętnienie. Miano to liczba niemianowana, równa najwyższemu rozcieńczeniu, w którym po
93