img191 2

58

nie zasadowości M (wobec oranżu metylowego). W przypadku gdy po dodaniu fenoloftaleiny roztwór pozostanie bezbarwny, co oznacza, że odczyn badanej wody jest niższy od 8,3, należy od razu przejść do oznaczania zasadowości M.

-    W celu oznaczenia zasadowości F należy do kolby stożkowej odmierzyć cylindrem 100 cm³ wody i dodać 4 krople fenoloftaleiny. Roztwór zabarwi się na różowo. Następnie miareczkować wodę 0,1 n HC1 do zaniku różowego zabarwienia. Ilość cm³ zużytego 0,1 n HC1 oznaczyć literą a i przyjąć jako podstawę do obliczenia zasadowości F [mval/dm³].

-    W celu wyznaczenia zasadowości M należy do pozostałej po wyznaczaniu zasadowości F próbki 100 cm³ wody dodać 3 krople oranżu metylowego i całość ponownie miareczkować 0,1 n HC1 do wyraźnej zmiany barwy z żółtej na czerwono-poma-rańczową. Do obliczenia zasadowości Mprzyjmuje się wartość b, czyli sumaryczną ilość cm³ kwasu solnego zużytego do miareczkowania wody wobec fenoloftaleiny i oranżu metylowego, czyli ilość 0,1 n HC1 zużytą od początku miareczkowania.

Obliczanie i podawanie wyników

Zasadowość F i M oblicza się odpowiednio według wzorów (3.15a) i (3.15b),

a wyniki podaje się w milivalach na dm³ (miligramorównoważnik).

Zasadowość F

(3.15a)

(3.15b)

F = °'^0,1'¹⁰⁰⁰ [mval/dm³ ]

Zasadowość M

M =    [mval/dm³ ]

gdzie:

a - objętość 0,1 n HC1 zużyta do miareczkowania próby wody wobec fenoloftaleiny [cm³],

b - objętość 0,1 n HC1 zużyta do miareczkowania próby wody wobec fenoloftaleiny i oranżu metylowego [cm³],

0,1    - przelicznik: 1 cm³ 0,1 n HC1 odpowiada 0,1 mval^lł,

1000 - przelicznik objętości roztworu z cm³ na dm³,

V - objętość próby wody wziętej do oznaczenia [cm³].

2. Oznaczenie kwasowości roztworów wodnych

Celem ćwiczenia jest określenie zawartości związków reagujących w wodzie kwasowo wobec odpowiedniego wskaźnika.

* Wiadomo, że w 1 dm³ 1 n roztworu znajduje się 1 gramorównoważnik związku chemicznego, czyli 1 val. Ponieważ 1 val = 1000 milivali, a 1 dm³ = 1000 cm³, zatem w 1 cm³ 1 n roztworu znajduje się 1 mval związku chemicznego, a 1 cm³ 0,1 n roztworu zawiera 0,1 mvala związku chemicznego.