img198

07.04.2005

Wykład

Procesy zachodzące ma półkach kolumny rektyfikacyjnej —> kontakt cieczy z wyższej półki (np. 9) z parąniższej (np. 6) ~> wymiana ciepła i masy i rozdział na parę bogatszą w lotnięjszy składnik (np. 8) i ciecz uboższą w niego (np. 7) itd.

Parowanie w kolumnie odbywa się kosztem ciepła skraplania. W praktyce często zdarza się, że strumienie masy pary idącej w kolumnie i cieczy ściekającej w dół są równe.

(KSERO str. 12)

Półki kolumny rektyfikacyjnej

należj' osiągnąć odpowiednią powierzchnię styku pary i cieczy -* właściwa wymiana ciepła i masy w przem. spożywczym -» półki kołpakowe i sitowe

o półki kołpakowe -»0 kołpaków 80- 100 mm. odstęp między nimi ok. ^lA 0 o    odstęp między półkami ->30-60 mm =f (strumienia cieczy i pary oraz skłonności do pienienia)

wysokość cieczy na półce -» regulowana wysokością przelewu

o półki sitowe -» płyty z nawierconymi otworami o 0 ~ 3 mm

o warstwa cieczy na półce utrzymywana dzięki ciśnieniu pary, która nie pozwała na spłynięcie cieczy przez otwory

Ukł. rektyfikacji okresowej i ciągłej (wprowadzenie na półkę zasilania)

(KSERO 12.13)

Ekstrakcja

operacja dyfuzyjna wydobywana z mieszaniny stałej lub płynnej (surówki) określonego składnika lub ich grupy za pomocą odpowiedniego rozpuszczalnika (ekstrahenta) wydzielanie wyekstrahowanego skł. z ekstraktu -> np. destylacja, krystalizacja Ługowanie —> ekstrakcja wodą z ciał stałych

Gdy materiał ługowany ma budowę komórkową —> półprzepuszczalność —> zamiast dyfuzji jest osmoza (przenikanie wody do wnętrza komórek, dla wyrównania ciśnienia osmotycznego (tt)) ->kom. pęcznieje, ale nie uwalania się z niej subst., którą chcemy wyługować. Rada -^zniszczenie białkowej subst. protoplazmy wchodzącej w skład błon komórkowych. (Tt, Tl mrożenie), mechaniczne, hydroliza, fermentacja -»osmoza ustępuje miejsca dyfuzji -> łatwe ługowanie

Schemat ekstrakcji: aparat do ekstrakcji —> ekstraktor Surówka - materiał poddawany ekstrakcji

Extrahent - rozpuszczalnik (selektywna rozpuszczalność w stosunku do subst. ekstrahowanej i ograniczona rozpuszczalność w materiale ekstrahowanym)

(KSERO 161

Ekstrakt - skł. ekstrahowany + rozpuszczalnik Rafinat - pozostałość poekstrakcyjna Rozdzielenie ekstraktu i rafmatu -»łatwe bo 2 * fazy

Rozdzielenie ekstraktu na subst. ekstrahowaną i ekstrahent -> krystalizacja, destylacja Cel ekstrakcji —> jak największe wzbogacenie ekstraktu i jak największe zubożenie rafmatu

W TŻ —> najczęściej ekstrakcja z rozdrobnionej fazy stałej o budowie kom. (przem. cukrowniczy, olejarstwo, ekstrakcja kawy, herbaty, przem. owocowo-warzywny (soki), produkcja wina, piwa, olejki eteryczne, ekstrakcja barwników, witamin, enzymów (z pleśni)).

Ekstrakcja ze środowiska ciekłego (~»gł. przemysł chemiczny) —^podział skł. ekstraktu pomiędzy dwie nie mieszające się

' C

ze sobą ciecze -> prawo podziału Nernsta K = —    T= const => K= const

C\