IMGP9359

łeczeństwał-W-których aprobata starszych jest rozstrzygającym czynnikiem o uznaniu nowego zachowania, to znaczy młodzi oglądają się nie na swoich rówieśników, lecz jedynie na starszych, gdy szukają aprobaty dla zmiany. Jednocześnie jednak może wówczas powszechnie występować przekonanie, że członkowie każdego pokolenia wzorują swe zachowanie na zachowaniu rówieśników, w szczególności na grupie wieku dojrzewania, i że jej zachowanie różni się od zachowania ojców i dziadków, tak że każda jednostka przyswajająca sobie nowy styl życia staje się do pewnego stopnia wzorem dla innych z jej własnego pokolenia.

Kofiguracja bierze początek z rozpadu systemu pośtfiguratywnego. Rozbicie^ może zajść w rozmaity sposób. Jdoże je_t spowodować kataklizm, w którym zostanie zdziesiątkowaną cała ludność, a przede wszystkim starsi,_ którzy odgrywali rolę przywódców. Może je spowodować pojawienie się nowych technologii, których starsi nie potrafią sobie łatwo przyswoić. Może je wywołać osiedlenie w nowym kraju, gdzie starsi są i będą traktowani jak emigranci i obcy. Może być wynikiem podboju, który zmusza całą ludność do nauczenia się języka i zwyczajów zdobywców. Może być wynikiem przewrotu religijnego, po którym starsi zmuszeni są wpajać dzieciom nowe ideały, z którymi sami w dzieciństwie nigdy się nie zetknęli. Rozpad systemu postfigura-tywnego mogą wywołać wreszcie wszelkie przemiany rewolucyjne, których dokonano po to, by wprowadzić nowe wzory stylów życia — przykład starszych przestaje wówczas odgrywać jakąkolwiek rolę.

Warunki korzystne dla przeprowadzenia w kulturze zmian typu kofiguratywnego zaczęły się pojawiać coraz częściej, w miarę rozwoju cywilizacyj- t nego i wykorzystania coraz to innych zasobów naturalnych, co skłaniało wiele społeczeństw do podejmowania wojen z obcymi krajami po to, by dołączyć ich tereny do swego państwa, mieszkańców podporządkować sobie, wziąć w niewolę, i w dalszej konsekwencji zmusić do zmiany przekonań. Taki podbój pozwalał ukierunkować i kontrolować zachowania młodszych generacji. Często jednakże kofi-guracja, jako pewien styl życia, trwała tylko krótko. W przypadku, gdy kultura grupy dominującej była zasadniczo postfiguratywna, to nawet jeśli pierwsze pokolenie podporządkowanej ludności głównie opierało się na modelu kofiguratywnym, drugie pokolenie mogło zostać wchłonięte przez nową, lecz całkowicie postfiguratywną kulturę — tak jak się to na przykład stało z dziećmi urodzonymi w izraelskich ki bucach.

Perspektywa społecznego zintegrowania znacznej liczby dorosłych, różnie wychowanych i żywiących rozbieżne oczekiwania, wprowadza istotną zmianę do kultury społeczeństwa. Zachowanie jednostki nie jest wówczas bezwzględnie kojarzone z przynależnością do grupy, w której jednostka się urodziła, i przestaje być uznawana za czynnik wrodzony, mało podległy wyuczaniu. Napływające grupy emigrantów integrując się z zastaną społecznością, najczęś-ściej zachowują pewne elementy swej dawnej kultury, co pozwala odróżnić dzieci urodzone w środowisku dawnych mieszkańców od dzieci przybyszów.

67