.& 105
- miar profilu podłużnego trasy i przekrojów poprzecznych
Po wytyczeniu przebiegu trasy w terenie następuje jej niwelacja. Wykonuje sieją w sposób podobny do ni-_ _cji ciągu. Początek trasy (punkt 0/0), a potem jej koniec nawiązuje się do reperów. Jeśli trasa jest długa, to v.:e niektóre dalsze punkty hektometrowe nawiązuje się do najbliższych reperów. Z pojedynczego stanowiska -.elatora mierzy się wszystkie punkty pomiędzy najbliższymi hektometrami, przyjmowanymi jako punkty .rżące. Gdyby duża różnica wysokości uniemożliwiała bezpośrednie zaniwelowanie dwóch sąsiednich punk-•;vv wiążących (hektometrów), wtedy punktem wiążącym może być punkt pośredni na osi trasy. Między punktami wiążącymi wykonuje się podwójną niwelację, tj. ze zmianą poziomu osi celowej niwelatora. W tym drugim położeniu (tj. przy drugim horyzoncie) niwelujemy jednorazowa punkty pośrednie trasy, tj. punkty załamania terenu leżące na osi, punkty główne łuków i punkty na przekrojach poprzecznych (poprzecznikach). Poprzeczni-ki to odcinki prostopadłe do osi trasy, wytyczone za pomocą węgielnicy w punktach hcktometrowych i punktach głównych luku. Taśmą odmierza się odległości od osi trasy do tych punktów-, które będą niwelowane, co zaznacza się w odpowiedni sposób w dziennikach niwelacji trasy. Oznaczenie „L 15,0” oznacza, że mierzony punkt ieży na poprzcczniku po lewej stronie w odległości 15,0 m od osi trasy, patrząc w kierunku wzrastającego kilo-metrażu, z kolei punkt „P 10,0” to punkt leżący w odległości 10,0 m po prawej stronie od osi trasy. Poprzeeznik w punkcie wiążącym, np. w hektometrze 0/1, raz zaniwelowany nie musi być ponownie mierzony z następnego stanowiska niwelatora.
Schemat rozmieszczenia stanowisk i sposób niwelacji trasy pokazano na rysunku w załączniku 6.1, a przykładowe wyniki pomiaru w dzienniku niwelacji przekrojów (załącznik 6.2).
Obliczenia wysokości punktów
Ciąg pomiędzy reperami wyrównujemy na ogólnie znanych zasadach. Odchyłkę ciągu rozdzielamy na odczyty średnie (kolumna 6 dziennika), gdyż różnice wysokości na stanowiskach nie są tu obliczane. Jeśli poprawkę dopisujemy do odczytu „wstecz”, to nie zmieniamy jej zna-.u (a jest on odwrotny do znaku odchyłki), natomiast poprawka dopisana do odczytu „w przód” zmieni swój znak i będzie miała znak taki jak odchyłka ciągu. W zamieszczonym dzienniku (załącznik 6.2) poprawki rozdzielono na odczyty wstecz i mają one znak przeciwny (tj. „+”) do odchyłki (mającej znak „-”).
Wysokości punktów wiążących obliczamy z dokładnością do 1 mm, a punktów pośrednich do 1 cm. W celu obliczenia wysokości punktów pośrednich należy odjąć od wysokości osi celowej, obliczonej dla drugiego jej położenia (tj. po obniżeniu niwelatora), odczyt z laty w danym punkcie. Dla przykładu na stanowisku 3 wysokość punktu L 15,0 na poprzeczniku 0/0 wyniesie: 63,74 - 1,344 = 62,40 m. Wysokość osi celowej 63,74 m uzyskuje się przez dodanie do wysokości punktu wiążącego wstecz na tym stanowisku odczytu na nim przy drugim horyzoncie. Na stanowisku 3 wysokość osi celowej wyniesie więc: 62.351 + 1,386 = 63,737 « 63,74 m.
Wykonanie profilu podłużnego i przekrojów poprzecznych
Po obliczeniu wszystkich wysokości wykonujemy profil podłużny w skali odległości 1:1000 oraz dla wysokości w' skali 10-krotnie większej, tj. 1:100.
Wysokości odkłada się na przekroju podłużnym od podstawy zwanej poziomem porównawczym (P.P.), za który przyjmuje się okrągłą wartość (wyrażoną w pełnych metrach) mniejszą od najniższej wysokości występującej na osi trasy. Przykład profilu podłużnego zamieszczono w załączniku 6.3. Na przekroju podłużnym, oprócz rzędnych terenu i ich wzajemnych odległości, zaznacza się łuki w postaci wypukłości prostokątnej i podaje ich parametry: promień R, kąt zwrotu cc, długość PSK, styczną T. Łuk skręcający w prawo (patrząc w kierunku wzrastającego kilometrażu) ma na przekroju wypukłość skierowaną ku górze, a skręcający w lewo - wypukłość skierowaną w dół.
Przekroje poprzeczne wykonuje się w jednakowej skali zarówno dla odległości, jak i wysokości, jest nią skala wysokości na przekroju podłużnym (czyli w podanym przykładzie 1:100). Wzór przekroju poprzecznego zamieszczono w załączniku 6.4.