IMG
83

Stopień przechodzenia krzemu i manganu na długości spoiny zmniejsza się, przy czym w wypadku spawania drutami ze stosunkowo niedużą zawartością manganu (około 1% Mn) bardzo szybkie przejście manganu z topnika do metalu zmienia utlenienie manganu znajdującego się w jeziorku. Przy dużej zawartości manganu w drucie jego utlenianie obserwuje się od samego początku spawania. Nagromadzenie tlenków żelaza w żużlowej wannie zachodzi bardzo szybko. W tabeli 4.8 przytoczono dane dotyczące zmiany składu żużla w porównaniu z wyjściowym składem topnika po spawaniu elektrożużlowym drutem o średniej zawartości manganu spoiny o długości 250 mm.

Tabela 4.8

Wyjściowy skład topnika i końcowy skład żużla [43]

Składniki, %	SiO, Sm	MA	CaO	MgO	MnO	FeO	CaF2	P
Topnik AH-8	32,6	9,4	7,6	7,0	25,3	1,6	15,9	0,0380
Żużel	29,0	7,0	7,8	5,5	30,6	7,7	12,5	0,0074

Z tabeli 4.8 wynika, że jeśli zmniejszy się ilość Si0₂ wskutek redukcji krzemu i zwiększy się ilość MnO wskutek utlenienia manganu, obserwuje się znaczny wzrost FeO. Takie szybkie nagromadzenie tlenku żelaza spowodowane jest nie tylko redukującym działaniem manganu i krzemu, lecz i w znacznym stopniu utlenieniem żużlowej wanny tlenem z powietrza. Potwierdzono to danymi doświadczalnymi, przedstawionymi na rysunku 4.65, z których wynika, że przy ochronie powierzchni żużlowej wanny argonem lub azotem utlenianie manganu się zmniejsza. Podczas zetknięcia żużlowej wanny z powietrzem na jej powierzchni tworzą się wyższe tlenki żelaza (Fe₂0₃) i innych składników, przechodzące podczas styku z ciekłym metalem w tlenki niższe (FeO).

A Mn, %

Rys. 4.65. Wpływ ochrony gazowej powierzchni wanny żużlowej na zmianę zawartości manganu w spoinie podczas spawania drutem 0,1% C-Mn-Si pod topnikiem AH-8: 1 - bez ochrony, 2 - przy

ochronie powierzchni wanny żużlowej argonem lub azotem [43]

193