IMG97

Badania przemian metodą „in situ” można również prowadzić nie na implantowanych próbkach umieszczonych w otworach, lecz na pełnych blachach (rys. 8.18b). Od spodu blachy wierci się otwory i mocuje się w nich termoelementy. Dno otworu powinno być na takiej głębokości, aby końce termoelementów znajdowały się w odpowiednim obszarze strefy wpływu ciepła. Punkty przemiany fazowej austenitu wyznacza się dla różnych warunków i parametrów spawania. Zebranie wielu takich punktów na jednym wykresie pozwala uzyskać krzywe rozpadu austenitu podczas chłodzenia ciągłego dla warunków spawalniczych CTPc-S „in situ”.

Metody analizy termicznej stosowane do badania przemian fazowych pozwalają na bezpośrednią analizę krzywej termicznej cyklu cieplnego T = J(t), krzywej różniczkowej, a także wyprowadzenie i wykorzystanie wzorów pochodnej logarytmicznej.

Różnicowa analiza cieplna. Metoda ta jest uważana za jedną z najbardziej czułych metod rejestrowania temperatury początku przemiany. Temperatura badanego obszaru próbki jest w sposób ciągły porównywana ze zmianami temperatury próbki wzorcowej, w której nie występują przemiany fazowe. Wydzielone ciepło przemiany powoduje powstanie znacznych różnic temperatur badanych próbek. Dokładność pomiaru może być zwiększona w wyniku analizy krzywej różniczkowej. Przykład krzywej różnic temperatury oraz pochodna tej krzywej przedstawione zostały na rysunku 8.20. Do temperatury M_s pierwsza pochodna różnic temperatur jest prawie linią prostą. W momencie przemiany nachylenie linii zmienia się gwałtownie.

a)

Rys. 8.20. Krzywe różnic temperatur próbki badanej i wzorcowej (a) oraz pochodna krzywej różnic

temperatur (b) [118]

407