IMG90

styku, a także stopień obniżenia wytrzymałości warstewki wierzchniej ostrza na styku narzędzie - materiał obrabiany. W rzeczywistości równocześnie zachodzą procesy dyfUąji w obydwóch kierunku, przy czym dyfuzja w kierunku I dominuje przy większych prędkościach j i temperaturach skrawania.

2.4.2. Dyfuzja przy skrawaniu ostrzem z węglików spiekanych grupy wolframowo-tytanową]

Zasadnicza różnica między węglikami spiekanymi grupy H i S dotyczy odporności na zużycie dyfuzyjne, co wynika z małej skłonności tytanu Ti do dyfuzji. Przy skrawaniu węglikami spiekanymi wolframowo - tytanowymi następuje przede wszystkim dyfuzja węglików WC, odsłaniając na powierzchni styku węgliki TiC. Charakteryzują się one małą skłonnością do dyfuzji, a przez to stanowią jakby ochronę utrudniającą dyfuzję głębiej położonych węglików WC. Istnieje pogląd. ** P° pewnym czasie węgliki TiC, odsłonięte od dołu na skutek dyfuzji węglików WC, zostają wyrwane z powierzchni ostrza.

Węgliki spiekane grupy H i S ze względu na zużycie dyfiizyjne są mniej więcej równorzędne przy niskich temperaturach skrawania (małych prędkościach skrawania v_e). Przy wyższych temperaturach i przewadze dyfuzji w kierunku I osłona dolnych warstw powierzchni narzędzia przez węgliki TiC powoduje, że węgliki grupy S są bardziej odporne na zużycie dyfuzyjne, węgliki spiekane grupy H. Ponieważ temperatura stykowa przy skrawaniu stali jest większa niż przy skrawaniu żeliwa, dlatego spieki grupy S stosuje się do obróbki stali, a grupy H do obróbki żeliwa.

2.5. Utlenianie

W wysokich temperaturach skrawania rzędu ©>600 °C może nastąpić utlenianie dyfuzyjne materiału narzędzia pod wpływem działania tlenu powietrza. Utlenianie jest istotne przy skrawaniu węglikami spiekanymi. Przy skrawaniu narzędziami ze stali szybkotnących 1 ten rodzaj zużycia nie występuje, gdyż nie osiąga się tak wysokich temperatur przed utratą zdolności skrawnych ostrza narzędzia.

Najbardziej zużywa się część pomocniczej powierzchni przyłożenia od strony wyjścia ze styku, ponieważ panuje tam odpowiednio wysoka temperatura i istnieje swobodny dostęp l powietrza.

V ” skalenie profilu chropowatości

Rys. 2.2. Rowek na pomocniczej krawędzi skrawającej

Powstaje złożony tlenek (W.Co.FcjOz, który w wyniku większej molekularnej objętości przyjmuje jak gdyby postać nar ostu. W procesie skrawania ta porowata warstwa jest ciągle usuwana z wiórem. Tworzący się rowek można scharakteryzować głębokością g, i odległością Ir od głównej krawędzi skrawającej. Oprócz tego w celu dokładniejszego opisu skutków zużycia przez utlenianie na pomocniczej krawędzi skrawającej podaje się minimalną odległość I od krawędzi skrawającej. Ze wzrostem czasu skrawania utleniony obszar zachowując odległość l_r rośnie równolegle do pomocniczej krawędzi skrawającej w obu kierunkach. Jeżeli I < e, to punkt P| jest objęty rowkiem i następuje gwałtowne pogorszenie chropowatości powierzchni. Dalszy rozwój utlenionego obszaru może spowodować znaczne osłabienie wierzchołka ostrza i wykruszenie krawędzi skrawającej.

Przy skrawaniu ostrzami ze stali szybkotnących obserwuje się czasami powstawanie rowków na powierzchni natarcia i obu powierzchniach przyłożenia w punktach Pi i P2 (rys. 2.4). Należy jednak stwierdzić, że w tym przypadku istnienie dwóch rowków jest spowodowane przyczynami innego rodzaju. Nasilenie zużycia w punkcie P| podczas skrawania narzędziami ze stali szybkotnących zależy od następujących przyczyn:

•    w punkcie P| narzędzie znajduje się w styku z umocnioną warstwą wierzchnią materiału obrabianego, która jest wynikiem odkształceń plastycznych i sprężystych w czasie poprzedzającego obrotu przedmiotu,

•    w punkcie P| pomocnicza krawędź skrawająca przecina twardą warstwę tlenków tworzących się na obrobionej powierzchni w czasie poprzedzającego obrotu przedmiotu,

•    punkt Pi może znąjdować się w aktywnym środowisku chłodząco - smarującym, np. oleju z siarką.