IMG05

Uzupełnienie

Wszystko się zgadza, ale co z kosztem? Jeżeli rozwiązanie ma być stosowane w budownictwie mieszkaniowym, jego koszt jest istotny. Względne ceny materiałów na jednostkę objętości, odczytane z WYKRESU 14 (rys. 4.15), zestawiono w tabl. 6.15. Skłaniają one do wyboru cementu, betonu i cegieł.

Jeżeli podstawowym celem projektu jest minimalizowanie kosztu, a maksymalizowanie Q uznaje się za mniej istotne, to model ulega zmianie. Koszt 1 m¹ ściany C wynosi

C = wpC₀

gdzie Co jest kosztem 1 kg materiału ściany. Nadal obowiązuje ograniczenie projektowe dotyczące 12-godzinnej stałej czasowej (równanie 6.52). Eliminując w, otrzymuje się

Chcemy teraz zmaksymalizować wartość wskaźnika

M₃ =(fl' ²pC„)

Jest to nowy wskaźnik, nie występujący na rys. 6.33, i nie ma gotowego wykresu umożliwiającego dokonanie doboru materiałów według tego wskaźnika. Programy komputerowe opisane w rozdz. 11 pozwalają sporządzić wykres w dowolnym układzie współrzędnych. Wykorzystując odpowiedni program stwierdzono, że cement i beton są najtańszymi materiałami do budowy ścian akumulujących ciepło.

Podobne przykłady: p. 6.15. Materiały na pojemniki izotermiczne, skuteczne w krótkich przedziałach czasu, p. 6.16. Materiały na ściany pieców, minimalizujące zużycie energii.

6.18. Materiały umożliwiające minimalizowanie odkształceń cieplnych przyrządów precyzyjnych

Dokładność narzędzi pomiarowych, takich jak submikrometr, zależ)' od ich sztywności oraz zmian wymiarowych, powodowanych gradientami temperatury. Istnieje możliwość kompensowania odkształceń sprężystych oraz korekcji wymiarów, koniecznej ze względu na rozszerzalność cieplną, pod warunkiem, że narzędzie pracuje w stałej temperaturze. Gradienty temperatury są istotnym problemem: wywołują one zmiany kształtu (co oznacza wykrzywienie narzędzia), których kompensacja nie jest możliw a. Wrażliwość na drgania stanowi również problem, gdyż własne wzbudzenie narzędzia wprowadza zakłócenia pomiaru. W przyrządach precyzyjnych dopuszcza się zatem ich rozszerzanie się. pod warunkiem, że nie powoduje ono ich wykrzywiania się (Chetwynd. 1487). Spręży ste zniekształcenie jest dopuszczalne, pod warunkiem, że częstotliwość drgań własny ch jest wysoka.

Jakie są zatem dobre materiały na przyrządy precyzyjne?

166