164
Tokarki stołowe ustawione są na stole i przeznaczone do drobnych i dokładnych robót tokarskich.
Tokarki uniwersalne oprócz wałka pociągowego mają śrubę pociągową i skrzynkę posuwów gwintowych, co pozwala na toczenie gwintów.
Tokarki produkcyjne nie mają śruby pociągowej, a w stosunku do uniwersalnych mają zwiększoną moc napędu (1,5 + 2 krotnie), automatyczny cykl pracy i łatwość przezbrajania do obróbki rożnych przedmiotów.
Najwyższe dokładności można uzyskać na tokarkach precyzyjnych. Przeznaczone one są do toczenia i wytaczania nożami z ostrzami diamentowymi lub z materiałów supertwardych.
Na tokarkach ciężkich obrabia się przedmioty o masie do kilkudziesięciu ton. Mają one średnice toczenia nad łożem D = 1000 + 5000 mm i rozstaw kłów 3000 + 22500 mm.
Tokarki wielonoiowe przeznaczone są do obróbki wielkoseryjnej wałków stopniowych, otoczek kół zębatych, tłoków silników spalinowych itp. równocześnie wieloma nożami. Noże te zamocowane są w specjalnych imakach przykręconych śrubami do płyty suportu wzdłużnego i poprzecznego.
Tokarki kopiarki służą wyłącznie do obróbki kopiowej.
Tokarki uchwytowe służą do obróbki przedmiotów o stosunku długości do średnicy < 0,8, zamocowanych w uchwycie wrzeciona, mających postać tarcz krążków, pierścieni, krótkich tulei itp. Średnica toczenia wynosi do 630 mm. Pracują w cyklu półautomatycznym, posiadają szybkowymienne imaki wielonożowe ustawiane na wymiar obróbki poza obrabiarką. Tokarki uchwytowe poziome czołowe użytkowane są od czołowej strony wrzeciona, poziome boczne - od strony bocznej, a pionowe mają pionową oś wrzeciona.
W tokarkach rewolwerowych narzędzia niezbędne do wykonania określonej operacji są zamocowane w głowicy rewolwerowej i nastawione na zadane wymiary. Dzięki dużej wydajności, automatyzacji ruchów pomocniczych oraz wyeliminowaniu sprawdzania wymiarów i wymiany narzędzi stosowane są do obróbki części o złożonych kształtach w produkcji średnio- i wielkoseryjnej.
Tokarki tarczowe przeznaczone są do obróbki przedmiotów o dużej średnicy i małej wysokości (D/H > 3, przy czym D > 630 mm), np. tarcz, kół pasowych, kół zamachowych i wirników. Tokarki z łożem wzdłużnym mają budowę podobną do tokarek uniwersalnych, tokarki z łożem poprzecznym przeznaczone są do obróbki krótkich przedmiotów, natomiast tokarki płytowe do obróbki przedmiotów o średnicy do 2500 mm, a w jamie fundamentowej nawet do 4000 mm.
16S
Tokarki karuzelowe mają pionową oś obrotu stołu. Przeznaczone one są do obróbki ciężkich przedmiotów o dużych średnicach, przy masie 80 ♦ 220 t. Średnica toczenia wynosi przeciętnie 630 ♦ 7000 mm, choć może dochodzić nawet do 12 ♦ 24 m. Tokarki dwustoja-kowe mają sztywniejszą budowę i umożliwiają wydajniejszą obróbkę.
Półautomaty tokarskie wykonują samoczynnie cykl obróbki przedmiotu. Do powtórzenia cyklu obróbki następnego przedmiotu potrzebny jest udział robotnika, zwłaszcza do zdjęcia i zamocowania przedmiotu.
Automaty tokarskie wykonują samoczynnie powtarzające się cykle obróbki aż do wyczerpania zapasu materiału.
Półautomaty i automaty tokarskie przeznaczone są do obróbki przedmiotów drobnych i średniej wielkości w produkcji masowej.
6.1.3.2. Budowa tokarki kłowej, uniwersalnej
Na rys.6.11 przedstawiono schemat budowy uniwersalnej tokarki kłowej.
Na łożu 1 spoczywającym na nogach 2 i 3 umieszczony jest wrzeciennik 4 z ułożyskowa-nym w nim wrzecionem 5, które nadaje ruch obrotowy przedmiotowi. Wzdłuż łoża, po prowadnicach 6, przesuwa się suport 7 wraz z zamocowanym na nim nożem. Konik 8, wraz z wysuwną tuleją 9, służy do podpierania toczonych przedmiotów o większej długości lub do mocowania narzędzi takich jak wiertło lub rozwiertak. Napęd z silnika elektrycznego 10 przenoszony jest przez przekładnię pasową do wrzeciennika. Dźwignie 11 i 12 służą do przełączania przesuwnych kół zębatych i ustawienia żądanej prędkości obrotowej wrzeciona, zaś dźwignia 13 do włączania dodatkowej przekładni zębatej, która umożliwia zwiększenie lub redukcję ustawionych prędkości.