172
Trzpień Jaki wtłacza się w dokładnie wykonany otwór przedmiotu obrabianego za pomocą prasy.
W trzpieniach tokarskich rozprężnych, rys.6.21, elementem mocującym jest sprężysta tuleja I z przecięciami i stożkowym otworem. Nasuwanie jej na stożek trzpienia 2 dokonywane jest przez pokręcanie nakrętki 3, co powoduje zwiększenie się jej średnicy i zaciskanie w otworze przedmiotu. Otwór w przedmiocie może być wykonany z mniejszą dokładnością niż w przypadku stosowania trzpienia stałego.
Rys. 6.21. Trzpień tokarski rozprężny
6.1.3.4 Mocowanie noty suportowych
Noże mocuje się w imaku nożowym. Najczęściej stosowane są imaki czteronoźowe -
rys.6.22.
Rys 6.22 Imak czteronożowy
Umożliwiają one równoczesne zamocowanie czterech noży, które następnie przez przekręcenie górnej części imaka o 90° mogą być szybko ustawiane w położeniach roboczych. Nóż 1 przykręcany śrubami 2 ustawia się w imaku na podkładce 3 dobranej tak, aby wierzchołek ostrza znajdował się na wysokości osi toczonego przedmiotu. Ze względu na zachowanie sztywności ostrze noża powinno możliwie niewiele wystawać poza imak.
Nb tokarce uniwersalnej stożki można toczyć następującymi sposobami:
• nożem kształtowym,
• przez skręcenie obrotnicy,
• przez przesunięcie konika,
• przy użyciu liniału.
Nożem kształtowym można toczyć tylko krótkie stożki, wykorzystując | poprzecznych lub wzdłużnych - rys.6.23.
Rys. 6.23. Toczenie stożka nożem kształtowym
Toczenie stożków przez skręcenie obrotnicy suportu stosowane jest głównie w przypadku dużej zbieżności stożka - rys.6.24. Nóż tokarski I przesuwa się wtedy wraz z saniami narzędziowymi 2 po prowadnicach obrotnicy 3, skręconej pod kątem CL
/
Rys.6.24. Toczenie stożka przez skręcenie obrotnicy
Toczenie stożków przez przesunięcie konika, rys.6.2S, ma zastosowanie tylko w przypadku obróbki stożków o małej zbieżności. W czasie toczenia stożek musi być tak ustawiony, aby jego tworząca zajęła położenie równolegle do kierunku przesuwu sań dolnych tokarki. W tym celu górna część konika musi być przestawiona poprzecznie o wielkość e. Wadę omawianej