czynnika, można powyższe wzory .skojarzyć z równaniami piciws/t) /u. .1 > ynnmiki (postaci (5.25) i (5.26)).
Otrzymunc równania różniczkowe:
(8.15)
(8.16)
Tds a dn + pdv Tds » di vdp
nazywane są tożsomościomi tennodynuinicznymi. gdyż są słuszne dla wszystkich przemian, odwracalnych 1 nieodwracalnych Oczywiście zamiast entropii włuściwej, we szystkich równaniach można używać również entropii całkowitej (ekstensywnej) 1 wówczas równaniu powyższe przyjmują postać:
(8.15a) (8.16a)
TdS = dU + pdV TdSmdt- Vdp
Inną postać równań (8.15) i (8.16) można otrzymać, uwzględniając w nich definicje energii wewnętrznej i entalpii:
(8.17)
(8.18)
Tds = cjTT + pdv
Tds = Cpd T - vdp
Całki oznaczone powyższych równań prowadzą zawsze do określenia jedynie przyrostu entropii w funkcji takich czy innych parametrów termodynamicznych. W przypadku zastosowania całki nieoznaczonej, wynik otrzymujemy zawsze z dokładnością do stałej całkowania s„. Wynika stąd, że określenie bczwględnej wartości entropii w danym stanic termodynamicznym nic jest możliwe. Na szczęście, w większości praktycznych zastosowań technicznych wartość bezwględna s nie jest potrzebna. Wystarczające jest poznanie wartości Ar. albo też obliczanie entropii od określonego poziomu odniesienia, który w procesach fizycznych można przyjąć dowolnie dla każdej substancji.
Problem wyznaczania konkretnej wartości entropii występuje w termodynamice chemicznej. W obliczeniach chemicznych można przyjąć tyle niezależnych poziomów odniesienia entropii, ile pierwiastków bierze udział w procesie, natomiast brakujące wartości określa się, korzystając z trzeciej zasady termodynamiki (teorematu Ncmsta). nic wychodzi to już jednak w zakres tego wykładu.
Równania (8.17) i (8.18), po uwzględnieniu wynikających z równania C.lapeyrona zależności Ulu gazu doskonałego />!T Rlv i vlT - Kip, najczęściej zapisywane
w postaciach:
(8.17a)
(H.lHa)
które, juk ‘/.ostanie pokazane poniżej, są bardzo wygodne do wyprowadzenia wzorów na przyrosty entropii w poszczególnych przemianach termodynamicznych gazu doskonałego Warto też zauważyć, ze scałkowanie przekształconego równania (8.U) w zakresie od punktu początkowego do końcowego przemiany, prowadzi do zależności.
2
z której wyniku możliwość zastosowania wykresu przemiany we współrzędnych T s (Bclpairc'a) jako bardzo wygodnej formy przedstawiania ciepła w danej przemianie (ciepło jest bowiem równe polu pod krzywą przemiany). Wykresy przemian czy obiegów, tworzone w układzie współrzędnych T-s są popularnie nazywane wykresami ciepła, analogicznie, wykresy przemian czy obiegów tworzone w układzie współrzędnych p~v są nazywane wykresami pracy. Wykres T-s dla danej przemiany może równic/, służyć do wyznaczenia ciepła właściwego tej przemiany (rys. 8.6).
0