NI Żywienie
iłuszcirowych niezbędnych dln ustroju. Te ostatnie występują głównie w olejach (kukurydzanym, sojowym, makowym. słonecznikowym, arachidowym). Tłuszcze nie powinny być jednak spożywane w nadmiarze. Nadmiar tłuszczu w posiłkach wyraźnie obniża u dzieci łaknienie, wiąże wapń, a tym samym przyczynia się do obniżenia poziomu wapnia w ustroju, hamuje przyswajanie białka, przeciąża pracą wątrobę, działa anemłzująco i zakwaszające itp. Łączna dzienna ilość tłuszczu przewidziana w racjach pokarmowych dla dzieci w wieku przedszkolnym wynosi 35 g z tej ilości 25 g przypada na masło i 10 g na tłuszcze inne, tj. oleje, słoninę, smalec itp. Do tej ilości tłuszczu dochodzi jeszcze 30 g śmietany. Część masła możemy zamienić na śmietanę (Jeśli zachodzi potrzeba wynikła z jadłospisu lub zaopatrzenia) przyjmując za 10 g masła. 50 g śmietany 10%, takiej jaką mamy w sprzedaży (śmietanka kremowa zawiera 30% tłuszczu).
Najbardziej cennym tłuszczem dla dzieci jest masło. Masło jest bowiem źródłem witaminy A, a ponadto zawiera witaminę D i E i należy do tłuszczów bardzo lekko strawnych. Masło powinny dzieci spożywać głównie w stanie surowym, zarówno jako dodatek do pieczywa, jak i do potraw.
W żywieniu dzieci należy stosować tłuszcze wyłącznie świeże. Tłuszcze zjełczałe. stare itp. są szkodliwe dla zdrowia i przyczyniają się do obniżenia zawartości niektórych witamin w ustroju. Niekorzystnym przemianom tłuszczów sprzyja światło, ciepło, drobnoustroje itp., jak również zbyt długie przechowywanie. Szczególnie należy chronić masło, gdyż witamina A jest wrażliwa na światło (zwłaszcza słoneczne), tlen z powietrza i długotrwałe działanie wysokiej temperatury. Nie należy więc masła przechowywać w szklanych maselnlczkach, na świetle, w wysokiej temperaturze, w przejrzystym papierze itp. (Zakupione masło należy zawinąć dodatkowo w papier nieprzezroczysty).
Zasady prawidłowego t WĘGLOWODANY
m
Węglowodany odgrywają dużą rolą w żywieniu zarówno dzieci, jak i ludzi dorosłych, gdyż pokrywają 50 — 60*'» dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Węglowodany występują przede wszystkim w produktach roślinnych — w postaci cukrów, skrobi (czyli mączki) I błonnika. Głównym źródłem węglowodanów są: produkty zbożowe, owoce, warzywa, ziemniaki i rośliny strączkowe.
Węglowodany spełniają ważną rolę nie tylko jako główne źródło energii, ale potrzebne są również w ustroju do prawidłowego spalania tłuszczów i pełnego wykorzystania białka.
CUKRY
W żywieniu ludzi do najbardziej rozpowszechnionych cukrów należy cukier buraczany. Cukry należą do pro-duktów najłatwiej strawnych i przyswajalnych i spalają się w ustroju najszybciej.
Dzieciom cukier i słodycze należy podawać wyłącznie po posiłkach — najlepiej po obiedzie i na podwieczorek, nigdy między posiłkami i na drugie śniadanie, gdyż słodycze hamują wydzielanie soków trawiennych, a tym samym zmniejszają łaknienie u dzieci. Dlatego też cukier i słodycze należy ograniczyć do ilości przewidzianej w re-cfach pokarmowych dla danej grupy wieku. Dla dziad w wieku przedszkolnym ilość ta wynosi 50 g dziennic dla dzieci starszych 60 g. Podwyższanie wartości kalorycznej posiłków dziecka cukrem jest bardzo niekorzystne, gdyż cukier jest produktem wyłącznie energetycznym, spala się w ustroju bez reszty, zasilając organum jedynie kaloriami (jednostkami ciepła). Spożywając kier zawarty w owocach, mleku, warzywach (marchew.
_