IMGw24

staw to takie, które dopuszczają, w zależności od okoliczności, różne alternatywne sposoby realizacji określonego przez nie celu, jednakże alternatywa odpowiednich, prowadzących do celu zachowań zawarta jest w programie działania zmierzającego do realizacji danego celu. Wreszcie kategoria ostatnia to takie postawy, komponent behawioralny których określa jedynie sam cel działania (przypisując mu doniosłe — pozytywne lub negatywne znaczenie dla jednostki), gdy środki doń prowadzące nie są w ogóle w postawie określone. Przykładem pierwszej kategorii jest postawa dyplomaty wobec sytuacji określanej mianem „przyjęcie dyplomatyczne”, gdzie określone cele, polegające na kontaktach z przedstawicielami innych ambasad realizuje się w ściśle zrytu-alizowany sposób. Przykładem drugiej kategorii jest postawa wobec nauki studenta, który postanowił mieć dobre stopnie w indeksie i uczy się „pod profesorów”, wykorzystując znane mu i przechowywane w podkulturze społeczności studenckiej preferencje i skłonności egzaminatorów. Wreszcie postawa trzeciego rodzaju to dążenie do zdobycia majątku za wszelką cenę, realizowane przez człowieka pozbawionego skrupułów.

Można by tu mówić o elastyczności komponentu behawioralnego postawy ze względu na dobór środków w realizacji celu.

Jednakże istnienie w postawie wyraźnie skrystalizowanego komponentu behawioralnego, określającego cele zachowania związanego z jej przedmiotem i ewentualnie środki do tego celu prowadzące, nie oznacza bynajmniej, iż cel taki zawsze będzie realizowany. Walencja przedmiotu postawy jest niemal zawsze lokowana na tle bardziej ogólnego kontekstu różnych celów i dążeń. Człowiek, który ma pozytywną postawę wobec danego przedmiotu i chciałby doń dążyć lub też go osiągnąć, może w wielu sytuacjach bardziej lub mniej świadomie z tego zrezygnować ze względu na zaistnienie bądź celów konkurencyjnych, mających dlań bardziej doniosłe znaczenie lub też przeszkód, które czynią realizację dążenia zbyt „kosztowną”, bądź też całkiem nierealną Człowiek głodny nie przystąpi do jedzenia ani nawet do szukania jedzenia, jeżeli zamknięty jest w pokoju pozbawionym jedzenia, z którego nie ma wyjścia, mimo iż pragnienie jedzenia może zajmować centralne miejsce w jego polu świadomości. Wrogość do kogoś, skrystalizowana w wyraźny zamiar szkodzenia ma