O Potrzeby zbiorowe - to takie, które zgłaszają jednostki, bądź całe grupy
(społeczne)jednostek zbiorowości, ale zaspokoić te potrzeby można wyłącznie na rzecz zbiorowości, Np. Jest duszno na auli B.
S Potrzeby, które wynikają z faktu istnienia społeczeństwa, oraz instytucji, które są jego wytworem. Państwo - zasadniczy wytwór. Aby było Państwo musi być władza i administracja. Władza ustanawia prawa, których przestrzegania powinny pilnować instytucje takie jak: policja, służby bezpieczeństwa wewnętrznego, oraz zewnętrznego (wojsko), służby dyplomatyczne. Polska nie funkcjonuje w próżni, tak jak kiedyś funkcjonowała Albania. Nie można współcześnie pominąć służb dyplomatycz nych.
S Potrzeby, których naturalne cechy determinują zaspokojenie wyłącznie w sposób zbiorowy.
S Potrzeby wiążące się ze specyfiką środowiska naturalnego. Ochrona sanitarna kraju (Np. masowe szczepienia), regulacja rzek.
4. Finanse to wspólna kasa dzięki nim możemy zabezpieczyć zaspokajanie potrzeb o charakterze zbiorowym. Potrzeby przesłanka do działania finansów publicznych.
5. Jaki jest zakres potrzeb, które są zabezpieczone w oparciu o środki publiczne:
• Potrzeby „typowo” zbiorowe - potrzeby zbiorowe
• Część potrzeb indywidualnych - edukacja, zdrowie, potrzeby mieszkaniowe, potrzeby z zakresu kultury. Zakres tych potrzeb jest zależny od:
0 czynnika ekonomicznego (zamożność danego państwa) - ile można przejąć
0 oraz od polityki - ile władza chce
6. Konsekwencją rozróżnienia potrzeb, oraz tego, że władza publiczna ingeruje jest rozróżnienie dóbr
• Dobra prywatne
• Dobra publiczne te, które jakaś zbiorowość decyduje się pozyskiwać za pomocą dowolnej organizacji zbiorowej.
0 Czyste dobra publiczne - dobra publiczne sensu stricto - te dobra, które wiążą się z ustanawianiem i egzekwowaniem prawa i te, które wiążą się ze środowiskiem naturalnym, dobro konsumowane egalitarnie przez członków danej zbiorowości, jeżeli pewna ilość tego dobra jest dostępna jednemu podmiotowi ze zbiorowości inne podmioty tej zbiorowości powinny z definicji mieć taki sam dostęp do takiej samej części tego dobra. Korzyści są tutaj niepodzielne, czyli nie można wyodrębnić indywidualnie należnej części, tzn. nie można wprowadzić odpłatności Np. wojskowa łódź podwodna. Ale z życia wynika, że policja już nie ©
0 Dobra społeczne - usługi społeczne, dobra qusi-społeczne - to dobra, które służą zaspokojeniu potrzeb indywidualnych określonych w danym miejscu i czasie przez władze publiczne.
0 Dobra publiczne sensu largo to dobra publiczne czyste + dobra auasi-soołeczne
• Zastosowanie dóbr indywidualnych nie wyklucza funkcjonowania tych dóbr na rynku.
7. Różnica między dobrami publicznymi i prywatnymi:
• Nie są zróżnicowane ze względu na cechy fizyczne (Np. energia publiczna zasilająca latarnie publiczne i energia w lampce przy biurku studenta).
• Porównanie w oparciu o kryterium użyteczności (społeczne)
• Kryterium ekonomiczne (odpłatności)
2