IMG&04

a) Zapisz genotypy roślin:

biatej.....................................................U.*,.......................................0..... •-

czerwonej....................................................................................................**>■

różowej.......................................l|p|

b) Określ stosunek fenotypów w pokoleniu F₂, po skrzyżowaniu dwóch różowych dziwa* ków.

c) Wyjaśnij, dlaczego krzyżując homozygoty groszku pachnącego o czerwonych i biafoj kwiatach, całe pokolenie F₁ ma kwiaty czerwone, podczas gdy krzyżówka homozyg* tycznych czerwonych i białych dziwaczków daje potomstwo o kwiatach różowych.

10. W pewnej wielodzietnej rodzinie połowa dzieci miała grupę krwi B, a druga połowa AB.

a) Określ genotypy i fenotypy rodziców (podaj dwie możliwości).

b) Podaj definicję alleli wielokrotnych.

11. Na schemacie 1.51 przedstawiono rodowód pewnej rodziny, na podstawie którego możni prześledzić dziedziczenie grup krwi.

SI

Poda) fenotypy i genotypy osób oznaczonych jako 1 i 2 na schemacie.

FENOTYP    GENOTYP

1..............................................................................................................................................

2......;............................. ..................................L*...,:.............................................*

12. Hemofilia jest cechą sprzężoną z płcią, wywoływaną przez recesywny allel tej cechy. Dominujący allel koduje białko niezbędne do krzepnięcia krwi. Brak dominującego alłełu tego genu wywołuje nieprawidłowe krzepnięcie krwi. Rozważmy przypadki związane z wystąpieniem hemofilii w trzech rodzinach.

a) Zdrowi rodzice mają syna chorującego na hemofilię i spodziewają się następnego dziecka. Określ prawdopodobieństwo zachorowania następnego dziecka na hemofilię.

b) Określ prawdopodobieństwo urodzenia zdrowego syna przez kobietę chorą na hemofilię.

c) Kobieta, której ojciec był chory na hemofilię, spodziewa się dziecka. Już wiadomo, że będzie to syn. Oboje rodzice mają prawidłowo krzepnącą krew. Określ prawdopodobieństwo zachorowania syna na hemofilię.

*13. Warunkowanie płci u ludzi i w królestwie zwierząt nie przebiega tak samo. Kobiety mają dwa jednakowe chromosomy X, zaś mężczyźni jeden chromosom X i drugi, mniejszy chromosom Y. U muszki owocowej jest podobnie, jednak u innych zwierząt, np. u kur, można się zetknąć z sytuacją odwrotną: u płci męskiej występują dwa jednakowe chromosomy, zaś u płci żeńskiej - dwa różne.

Ulokowane są na nim cechy związane i niezwiązane z płcią. Barwa ciała wielu zwierząt, w tym motyli i kotów, warunkowana jest przez gen mający swój lokus na chromosomie X. Przeprowadzono dwa doświadczenia, w których krzyżowano raz motyle, a raz koty w celu sprawdzenia, która z płci jest XX, a która XY. W obu doświadczeniach osobnik XX był homo-zygotą w odniesieniu do genu barwy ciała.

Doświadczenie 1.

Allel warunkujący czarną barwę ciała u motyli dominuje nad allelem warunkującym barwę beżową. Skrzyżowano beżowego samca i czarną samicę. W pokoleniu F, uzyskano tylko czarne samce i beżowe samice.

Doświadczenie 2.

Allel warunkujący czarną maść kotów dominuje nad allelem warunkującym maść pręgo-waną. Skrzyżowano czarnego samca i pręgowaną samicę. W pokoleniu F, uzyskano tylko pręgowane samce i czarne samice.

Na podstawie wyników obu doświadczeń określ, zapisując odpowiednie krzyżówki, sposób dziedziczenia płci u motyli i u kotów.

67