int prezent1

		PLAN
WCZESNA		i. n P i DL M J OLOC; 1A N< )W( )TWORÓW W
DIAGNOSTYKA		POLSCE
NOWOTWORÓW		2. CZYNNIKI RYZYKA NOWOIWOKÓW IIADAN1A 1’ROI ILAKfYCZNL W
Katedra i Klinika Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych A.M. w Warszawie		CHOROBACH NOWOTWOROWYCH
		.1. OBJAWY NASUWAJĄCE PODEJRZENIE ClIOROIJY NOWOIWOROWEJ

		Struktura zachorowań na
Rejestry nowotworów - podstawy		najczęstsze nowotwory z-łośliwo u kobiet w
organizacyjne		Polsce (2000 r.)
		l Rok piersi		20,7%
1. Wojewódzki Rejestr Nowotworów
■ Krnjiłwy Rejttstr NijwijIwimów		iRok jelita grubngn		10%
• K-3i ty zg loGzcma nowotworu
k Kriri y Zy<ji niw w ckiw iiyiA Oi zęclzio statystycznym		' Rak płuc		/,H%
W Polsce co roku umiera z powodu			Rak szyjki macicy	6,8%
nowotworów 80 000 chorych			Rak Ir^onu macicy	6,7%
(35 000 kobiet i 45 OOO mężayzn)
			Rak jajnika	5,4%

Najczęstsze przyczyny zgonów ? powodu nowotworów złośliwych u kobiet w Polsce (7000 r.)					Struktura zachorowań na najczęstsze nowotwory złośliwe u mężczyzn w Polsce (20001.}
	Hak pierw	12/1 %				Rak pluć	y/rii%
	Hak jelita grubego	11,1 %				Rak jęli la grubego	10,3%
	Rak płuc	11%				Rok yiuczukr k<uk<iwCg<i	8,1%
	Rak żołądka	5,0 %				Rak p^cłjLMZći muczowcyu	(»,!>%
	Ryk jajnika	5,G %				Rak żerdka	fr,4'}fc
	Rak szyjki macicy	b,4 %				Rak krtani

Główne czynniki powodujące nowotwory i icli szacunkowy uśredniony udział wśród przyczyn powstawania nowotworów;

Zapobieganie

Ndjc/ęsls/ft ijr/ycyyrty /gonów z powodu nowotworów złośliwych u .mężczyzn w Polsce

fzuour.)
Kak płuca ^1	33,3 %
i Rak jelita grubego	9,1 %
Rak żołądka	8,1%
Rak gruczołu krokowego	6,6 %
Rnk pęcherza moczowego j	4,2 %
Rok trzustki ]	4,0 %

Najczęstsze nowotwory w populacji ogólnej - reguła 5P

■ 5 x P

PłlKIO

• Pierś

—Przewód Pokarmowy —Pro:;LaLa

• Profilaktyka

iijhiwAa.iJ iii klifie wiaJiy cpidor j uoiogiC/c ioj, l>Tnf>iii|OWritii<> /m txnv<)ii proAlriiwiitiiycli.

■ Ok. 70% nowotworów złośliwych wiąże się:

slyf żyfiri

-

- czynniki torfowiskowe

■    palenic tytoń ki    30%

■    dicta    30*70

■    zakażenia    !i%

■    czyi miki za wodo we    ?.»%

» zachowa ni a seksua I ne, dzietność    4%

■    alkohol    3%

■    skażenie środowiska    2%

Palenie papierosów

■    Czas palenia

■    Palenie papierosów czynne:

Palenic papierosów przez cale dorosłe życie iO-kroLnie wyższa zachorowanie na raka pluta

■    Palenie papierosów bierne:

ryzyko zachorowali id tia raka pluć wzrasta o około 20%.

Alkohol

* Nadużywanie alkoholu ma wpływ na częstość zad rurowai) na raka:

-    >?my usrncj

«|}inllfi

-    kilom

-    preeiyku.

■    Alkohol wykazuje przede wszystkim synergislyczue dżin Fanie ? paleniem tytoniu, nasilając, wielokrotnie lego kancerogenne właściwości.

■    Dawka alkoholu szkodliwa dla zdrowia:

atd/ionriie >20-2!> g czystego c&nolu {SU o wódk>. 250 rt

wina, |k'iI liii i i piwa).