jpg007(1)

6

widzenia możliwości ludzkich, a nienaturalna ze względu na rozwojowe następstwo organizmów, kolejność zaważyła w poważnym stopniu na poglądach

0    filogenezie roślin. Poglądy te znajdują swój wyraz w taksonomii botanicznej. Prawidłowy, to znaczy filogenetyczny system, ma ogromne znaczenie naukowe i praktyczne jako jedyna droga do należytego orientowania się w mnogości i dużej zmienności form roślinnych, będących przedmiotem badań lub praktycznego działania. Naturalny układ, oparty na filogenetycznych związkach rozwojowych, daje również najlepsze możliwości w operowaniu materiałem roślinnym dla wszystkich celów interesujących współczesnego człowieka. Oczywiście nawet dziś, po wielu dziesiątkach lat intensywnych badań ple-chowców i coraz lepszego poznawania ich budowy i biologii, nie możemy powiedzieć, że obecnie proponowane systemy są doskonałymi w filogenetycznym ujęciu. Etap wyłącznie morfologiczny został zakończony, a obecnie znajomość funkcji, procesów fizjologicznych i dynamicznego rozwoju ontoge-netycznego organizmu stała się integralną częścią w poszukiwaniach związków rodowych. Przy badaniach roślin tkankowych, które, jak powiedziano wyżej, są wysoko wyspecjalizowanym ogniwem w filogenezie i, w związku z tym, mają model ontogenezy dość jednorodny, cechy morfologiczne mogą stanowić istotne kryterium podobieństw lub pokrewieństw. Rośliny plechowe znajdują się na bardzo różnych poziomach rozwojowych, wyrażających się nie tylko w budowie ich ciała, ale często głównie w przebiegu ich rozwoju

1    rozrodu.

Dlatego znajomość cykli życiowych roślin plechowych z podstawowymi funkcjami, jak odżywianie, wzrost, pomnażanie i rozmnażanie jest nieodzowna dla zrozumienia problemu ich miejsca w naturalnym systemie taksonomicznym i roli w naturalnych systemach ekologicznych.

Na rozwoju wiedzy o ontogenezie plechowców zaważyła hodowla tych organizmów w warunkach laboratoryjnych, zapoczątkowana pod koniec XIX w. przez Molischa, Beijernicka i innych. Czyste kultury glonów i grzybów stały się przedmiotem wielostronnych badań fizjologicznych, a następnie biochemicznych, które przyniosły wiele nowych informacji o samym przedmiocie badań oraz nierzadko wyjaśniały ogólnobiologiczne zjawiska.

Wychodząc z założenia o słuszności Haecklowskiego prawa rekapitulacji musimy zdać sobie sprawę, że prawidłowy schemat filogenezy można uzyskać tylko na podstawie znajomości ontogenezy poszczególnych gatunków. Posiadając już dość duży materiał opisujący cykle rozwojowe wielu gatunków sinic, glonów i grzybów można i należy modelować ogólne zasady rozwoju osobniczego.