Kolendowicz2

Ważniejsze, zalecane do stosowania w konstrukcjach budowlanych, podano w tabl. 9-3.

■    Stałe materiałowe dla aluminium i stopów aluminium mają jednakowe wartości i są następujące:

—    współczynnik sprężystości podłużnej

£= 70000 MPa = 7000 kN/cm²,

—    współczynnik sprężystości poprzecznej

G = 27000 M Pa = 2700 kN/cm²,

—    współczynnik Poissona v = 0,3,

—    współczynnik rozszerzalności termicznej a, = 0,000023,

—    ciężar objętościowy 27 kN/m³.

■    Zaletą stopów aluminium jest ich mały ciężar, ponad trzy razy mniejszy od stali, oraz odporność na wpływy atmosferyczne. Istotną natomiast wadą jest niski współczynnik sprężystości podłużnej, trzy razy mniejszy od współczynnika dla stali. Oznacza to, że element ze stopu aluminiowego odkształca się trzy razy więcej niż podobny element stalowy. Ten mankament, oprócz wysokiej ceny w Polsce, ogranicza stosowanie aluminium w elementach o dużych rozpiętościach i silnie obciążonych, przede wszystkim w elementach zginanych.

Tablica 9-3

Właściwości ważniejszych stopów aluminium

Gatunek	Granica plastyczności R. MPa	Granica wytrzymałości MPa	Możliwe zastosowania
PA1 N	40-90	90-210	Pokrycie dachów, rynny i rury spustowe, wykładziny elewacyjne
PA2 N	60-110	150-180	Konstrukcje nośne spawane mało obciążone, pokrycia dachów, elewacje narażone na działanie atmosfery morskiej
PA20 N	120-200	240-280	Konstrukcje nośne spawane silnie obciążone
PA4 N	100-260	200-320	Konstrukcje nośne nitowane oraz elementy budowlane, np. szkielety ścian osłonowych
PA45	110-210	160-230	Konstrukcje nośne nitowane

9.8. Beton

Beton jest materiałem sztucznym, otrzymywanym z mieszaniny cementu, kruszywa i wody. Cement jest spoiwem, które reagując chemicznie z wodą spaja ze sobą poszczególne ziarna kruszywa. Kruszywa mogą być naturalne, jak: żwir, tłuczeń, piasek, grys, lub sztuczne, jak np. żużel paleniskowy, pumeks hutniczy, agloporyt z łupków przywęglowych lub popiołów lotnych, keramzyt i in.

■ W zależności od przeznaczenia betonu masa betonowa w czasie przygotowania musi mieć odpowiednią urabialność, a więc właściwą ilość wody i piasku. Zwiększenie ilości wody pociąga za sobą konieczność zwiększenia ilości cementu, gdyż wytrzymałość betonu zależy w dużym stopniu od stosunku ciężaru cementu do ciężaru wody, czyli od stosunku c/w. Nadmiar wody odparowuje pozostawiając w betonie mikropory, które obniżają wytrzymałość betonu. Orientacyjnie — w masie betonowej ok. 3/4 objętości stanowi kruszywo, a resztę cement lub inne spoiwa i woda.

152