377
377
Spełnienie warunków (10.14) i (10.15) zapewnia, że konstrukcja nie ulegnie zmęczeniu w za-
kresie niskocyklowym (przy liczbie cykli mniejszej niż 104). W kombinacji obciążenia vp1Qk występują charakterystyczne wartości obciążeń zmiennych Qk, y, jest zaś współczynnikiem wartości częstej oddziaływania zmiennego.
W celu sprawdzenia nośności na zmęczenie należy wykazać, że przy obciążeniach zmęczeniowych są spełnione następujące warunki:
(10.16)
oraz (10.17)
gdzie Aac oraz Atl są wytrzymałością zmęczeniową normatywną dla liczby 2 -106 cykli, odpowiednio dla naprężeń normalnych i stycznych. Wartość częściowego współczynnika wytrzymałości zmęczeniowej yMf przyjmuje się z tabl. 3.1 normy [55], zależnie od przyjętej metody oceny zmęczenia. Dobranie odpowiedniej wartości współczynnika wytrzymałości zmęczeniowej YMf jest uzależnione od sposobu zapewnienia akceptowalnego poziomu niezawodności za pomocą metody tolerowanych uszkodzeń lub metody bezwarunkowej żywotności.
■ Metoda tolerowanych uszkodzeń. W metodzie tej zezwala się na pojawienie pęknięcia
zmęczeniowego o niewielkim rozmiarze, które nie zagraża nośności elementu i może zostać
wykryte podczas inspekcji obiektu. Warunkiem stosowania tej metody jest wykonywanie regularnych kontroli konstrukcji w okresie jej eksploatacji i odpowiednich zabiegów mających na celu wykrycie i usunięcie uszkodzeń zmęczeniowych. Przy ocenie żywotności
zmęczeniowej za pomocą tej metody szczegółowy program kontroli konstrukcji podczas
eksploatacji powinien być podany w projekcie konstrukcji i przywołany w książce obiektu.
■ Metoda bezwarunkowej żywotności. W metodzie tej odpowiednia niezawodność kon-
strukcji musi być zapewniana bez regularnych kontroli w celu wykrycia pęknięć zmęczeniowych w okresie eksploatacji. Metodę tę stosuje się, gdy lokalne pęknięcie w jakiejś
części może doprowadzić do zniszczenia elementu lub konstrukcji.
Niezależnie od przyjętego podejścia zarówno metoda oceny, jak i klasa konsekwencji powinny być określone w specyfikacji technicznej, stosownie do przeznaczenia obiektu i projektowanego okresu eksploatacji.
Występujące we wzorze (10.16) i (10.17) AaE2, AtE 2 są równoważnymi zakresami naprężeń
o stałej amplitudzie, odniesionymi do 2 * 106 cykli. Obliczeniowe wartości zmienności naprężeń nominalnych yFf AaE2 oraz yFf AtE2 wyznacza się następująco:
yFf AaE2 = A.|X2A.j...A.nAa(yFfQk) (10.18)
yFf AtE2 = A.1X2A,i..AllA'c(yFfQk) (10.19)
gdzie Acr(yFfQk) i Ax(yFfQk) są zakresami zmienności naprężeń od obciążeń wywołujących zmęczenie, A.j są zaś zastępczymi czynnikami uszkodzeń, zależnymi od widm obciążeń określanych odpowiednimi normami przedmiotowymi, dotyczącymi różnych typów konstrukcji (mosty, kominy, wieże, belki podsuwnicowe itp.).