larsen0037

3. Znieczulenie wziewne 37

Głębokość znieczulenia. Możliwa jest tylko bardzo ograniczona ocena głębokości znieczulenia według schematu Guedela. Przy wystarczającej głębokości znieczulenia gałki oczne są zwykle ustawione w pozycji środkowej, źrenice są wąskie, oczy zamknięte, oddech często jest szybki i powierzchowny.

J Najważniejszymi kryteriami klinicznymi, umożliwiającymi ocenę głębokości znieczulenia halota-nem są:

-    ciśnienie tętnicze krwi, częstość akcji serca,

-    reakcja na bodźce anestezjologiczne i chirurgiczne.

Podtrzymywanie znieczulenia. W miarę wzrostu dawki halotanu i głębokości znieczulenia ciśnienie tętnicze spada, jednocześnie tłumione są reakcje na bodźce chirurgiczne - wzrost ciśnienia tętniczego i przyspieszenie akcji serca, ruchy ciała i pobudzenie. Po wystąpieniu wystarczającej głębokości znieczulenia trzeba zmniejszyć początkowo wysokie stężenia okresu wprowadzania, aby uniknąć zbyt silnego deprymującego wpływu na krążenie. Ze wzrostem czasu trwania znieczulenia stężenie w powietrzu pęcherzykowym (i we krwi) jest bowiem coraz bliższe do stężenia w powietrzu wdychanym.

Wyprowadzanie ze znieczulenia. Wybudzanie jest również stosunkowo szybkie. W ciągu 10-15 min po przerwaniu podawania halotanu większość pacjentów' nawiązuje kontakt słowny i wykonuje proste polecenia. W zależności od czasu trwania znieczulenia i rodzaju premedykacji pacjenci często zasypiają jeszcze na 20-40 min. Po długotrwałym znieczuleniu budzenie może jednak być zwolnione, ponieważ tkanka tłuszczowa powoli oddaje anestetyk.

7.1.3 Wpływ' na układ krążenia

Halotan bezpośrednio zmniejsza kurczliwość mięśnia sercowego i pośrednio wpływa na czynność układu krążenia drogą tłumienia aktywności układu współczulnego. Działanie to jest zależne od dawki.

J Halotan proporcjonalnie do podanej dawki prowadzi do spadku ciśnienia tętniczego, pojemności minutowej oraz wyrzutowej, a także zmienia dystrybucję krwi w organizmie.

Częstość akcji serca. W znieczuleniu halotano-wym częstość akcji serca spada lub pozostaje niezmieniona. Ważne są przy tym wartości wyjściowe; jeżeli pacjent jest pobudzony i z tego powodu ma tachykardię i w'ysokie ciśnienie tętnicze, wówczas częstość akcji serca i ciśnienie będą się prawdopodobnie zbliżać do normy.

Spowodowana przez halotan bradykardia polega prawdopodobnie na hamowaniu aktywności układu współczulnego i przewadze aktywności nerwu błędnego, gdyż można znieść bradykardię przez podanie atropiny. W doświadczeniach na zwierzętach obserwowano także bezpośrednie zwalnianie depolaryzacji węzła zatokowego, które nie poddawało się działaniu atropiny, a także zmniejszenie szybkości skurczu izolowanych przedsionków szczura.

Halotan zwalnia poza tym przewodnictwo bodźców w układzie przewodzącym serca i przypuszczalnie przedłuża okres refrakcji. Może to spowodować blok z przewodzeniem wstecznym.

Halotan może nasilić automatykę mięśnia sercowego i może uczulać układ przewodzący na działanie egzo- i endogennych amin katechoło-wych. Wzmożone wyzwalanie katecholamin przez bodźce chirurgiczne, np. przy niedostatecznej głębokości znieczulenia albo przy podawaniu adrenaliny w czasie znieczulenia (np. miejscowo w celu zatamowania krwawienia), może wyzwolić ciężką tachyarytmię. Dlatego:

Przy miejscowym stosowaniu adrenaliny w czasie znieczulenia halotanowego stężenie adrenaliny nie może przekroczyć 1:100 000, a dawka 0,1 mg na 10 min i 0,3 mg na godz.

Jeżeli w czasie znieczulenia halotanem wzrośnie napięcie nerwu błędnego, np. przez pobudzenie odruchów (intubacja dotchawicza itp.), mogą się pojawić następujące, na ogół niegroźne zaburzenia rytmu serca: bradykardia zatokowa, wędrowanie rozrusznika, rytmy węzłowe. Hipoksja i/lub hiper-kapnia sprzyjają wystąpieniu zaburzeń rytmu serca.

Ciśnienie tętnicze. Wszystkie stosowane anestety-ki wziewne w postaci par obniżają średnie ciśnienie tętnicze proporcjonalnie do dawki. Przy stężeniu halotanu 2 MAC średnie ciśnienie tętnicze spada do około 50% wartości wyjściowej.

Spadek ciśnienia pod wpływem halotanu polega na ujemnym działaniu inotropowym, to znaczy na upośledzeniu kurczliwości mięśnia sercowego. Zmniejszenie natomiast oporu obwodowego na-