90867

występuje wtedy, kiedy budowla nie przemieszcza się. Jeśli możliwy jest tylko ogTamczony ruch konstrukcji, wtedy wartość parcia czy odporu waha się pomiędzy wartościami granicznymi parcia czynnego lub odporu, a wartościami występującymi przy braku przemieszczeń konstrukcji („spoczynku"). Wartości parcia geostatycznego mieszczą się pomiędzy wartościami parcia biernego i czynnego.

Ponieważ przemieszczenia, które są niezbędne do wyzwolenia granicznego parcia czynnego jest stosunkowo niewielkie, nie występuje z reguły potrzeba uwzględ niania parcia czynnego pośredniego w projektowaniu mostów [49], Dlatego przy wymiarowaniu przyczółków, ścian oporowych oraz przepirstów na ogól wszystkie przypadki parcia czynnego traktuje się jako przypadkr parcia granicznego. Wyjątek mogą stanowić np. wąskie przyczółki skrzyniowe, gdy grant jest „uwięziony" w stosunkowo malej przestrzeni, a skrzydełka utwierdzone w ścianie czołowej i płycie fundamentowej mają mocno ograniczone możliwości deformacji, a ściany dodatkowo ograniczają klin odlaniu. Skutki parcia gruntu są wtedy zbliżone do występujących w silosach. W takich przypadkach należy przyjąć zwiększoną 1,5-do 3-krotnie w^rartość parcia w stosunku do parcia czynnego. Wartość współczynnika zwiększającego zależy od odległości pomiędzy skrzydełkami [26], im odległość jest mniejsza tym zwiększenie parcia większe.

Wartości parcia należy określać z w^ranmków równowagi klina odłamu, na podstawie wanuików równowagi granicznej. W szczególności parcie gruntu na ścianę jest ftinkcją kąta tarcia wewnętrznego i spójności gruntu, ciężaru objętościowego gruntu i kąta tarcia pomiędzy ścianą a gruntem. W przypadku naziomu obciążonego, wpływ na wartość parcia ma również wartość obciążenia i jego rozmieszczenie na klinie odłamu. Wartość parcia zależy także od kąta nachylenia ściany, pomija się je, jeśli pochylenie jest mniejsze niż 1:10. W obliczeniach przyjmuje się, że współczynnik ściśliwości (lub sprężystości) gnmtu jest niezależny od głębokości na jakiej grant zalega. Wpływ spójności gnmtu uwzględnia się w zasadzie tylko wtedy, gdy zmniejsza to bezpieczeństwo obliczanego elementu.

Pizy projektowaniu ścian oporowych i przyczółków znajdujących się w zasięgu wpływał drgań wywołanych mchem pojazdów drogowych lub kolejowych, należy pominąć wpływ tarcia gruntu o ścianę w przypadku korzystnego wpływu na wyznaczaną wielkość. Skutkiem pomiiuęcia wpływu tarcia gnmtu o powierzclmię ściany jest prostopadły kienuiek działania wypadkowej par cia na ścianę. Tarcie powoduje, że wypadkowa ta jest odchylona od pionu.

Kąt odchylenia wypadkowej parcia od nonnalnej do ściany zależy od gnmtu oraz od powierzcluii ściany. Miarą odchylenia wypadkowej parcia od normalnej jest współczynnik